Je moet er maar zin in hebben, om te regeren in zulke vluchtige tijden. Nog geen jaar geleden koos Nederland redelijk massaal voor VVD en PvdA. Het daaropvolgende, wat verrassende kabinet van deze beide partijen mocht zich verheugen in de steun van twee derde van de bevolking. Nu, zo’n negen maanden na de start, is die steun verdampt. Nog maar een derde van het electoraat hoopt dat het kabinet de rit uitzit, de rest kan niet wachten om de verkiezingstombola opnieuw op te starten. Oja, en een nog kleiner deel van de bevolking verwacht dat Rutte tot 2017 premier blijft, namelijk een kwart. Nu is het wel gebruikelijk dat de steun voor een regeringscombinatie wat afneemt gedurende het bewind, maar de snelheid waarop dat nu gebeurt is ongekend. Het kabinet heeft ook weinig prettigs te melden, bezuinigingen rollen over elkaar heen, de crisis duurt maar voort – er is niet veel om tevreden over te zijn als kiezer of als burger. De vraag is natuurlijk wel wat die burger of die kiezer dan eigenlijk wil. Een blik op de peilingen maakt dat een beetje duidelijk – maar toont ook meteen het probleem aan. De kiezer wil namelijk zowel een rechtser als een linkser beleid. De PVV staat al tijden op een zodanige winst dat zij virtueel de grootste is, de SP hobbelt er een paar zetels achteraan en is de nummer twee. Dit zijn nu net de twee partijen die hoe dan ook niet de ruggengraat van een volgend kabinet zullen gaan uitmaken, al is het maar omdat geen coalitiepartner van plan is onder het juk van xenofobisch rechts of ex-maoïstisch links mee te regeren. Maar het signaal is duidelijk: voor de rechtse kiezer is de VVD niet rechts genoeg, voor de linkse kiezer de PvdA niet links genoeg. En het kabinet is daarmee vlees noch vis. Het bezegelt het electorale failliet van het experiment van Rutte en Samsom. De kiezer blieft een dergelijk kabinet niet. Althans, niet in de peilingen. Bij heuse verkiezingen kan het zo weer anders zijn. Al is het maar omdat de peilingen afkomstig zijn van Maurice de Hond.

Lees alle columns van Tom de Wit