De medische faculteit van de Universiteit van Lyon, afdeling Farmacie, werkt samen met de Faculteit der Letteren van de Radboud Universiteit aan een leespil. Het gaat om een pil die de zin in het lezen van romans versterkt. De laatste tientallen jaren neemt de leesbereidheid in het algemeen in Europa sterk af en daarmee samenhangend ook de bereidheid om romans te lezen. In Amerika is deze tendens nog sterker. Negentig procent van deelnemers aan een longitudinaal onderzoek aan de Harvard University over de bereidheid tot het lezen van romans bekende geen zin te hebben om een roman te lezen. Men keek wel naar literaire programma’s op televisie of men bezocht literaire bijeenkomsten, dat laatste juist steeds meer, maar de bereidheid daarna een roman te lezen nam significant af. Aan deze zorgelijke ontwikkeling probeert men in Lyon en Nijmegen een einde te maken. De pil is nog in een experimentele fase en de eerste resultaten zijn weliswaar verwarrend, maar zeker ook bemoedigend. In Le Monde van afgelopen zaterdag verscheen een merkwaardig bericht over een plotselinge stormloop op stripboeken in een bepaalde boekhandel in Lyon. Rijen klanten wilden allemaal alleen stripboeken kopen, en dan van hetzelfde goedkope science fiction soort, waar meestal geen enkele belangstelling voor bestaat. Zeker tweehonderd klanten gingen onverrichter zake naar huis. Met moeite wist de leiding van de boekhandel een opstootje te voorkomen. Uit betrouwbare bron hoorde ik dat hier een experiment met de leespil niet helemaal gunstig verliep. Men had de klanten van deze boekhandel bij de ingang van de winkel een leespil gegeven (verborgen in een bonbon), maar het beoogde effect bleef uit. Niemand kocht een roman, een paar klanten probeerde die zelfs aan stukken te scheuren. Blijkbaar was de pilsamenstelling niet helemaal in orde, men vermoedt dat een te sterk beeldelement (een te zwaar hallucigeen) was toegevoegd. Ook in een Nijmeegse boekhandel is een vergelijkbaar experiment uitgevoerd. Daar ontstond wel significante belangstelling voor astrologieboeken, maar een run zoals in Lyon bleef uit. De romans bleven onverkocht. We hebben hier alleen nog te maken met kinderziektes, dat is wel duidelijk, binnen een paar jaar  kan de eerste pil worden verkregen, voorlopig alleen op doktersrecept. Of verplicht worden voorgeschreven door de letterenfaculteit. De boekenwereld is enthousiast. Schrijvers beginnen zo snel mogelijk aan een nieuwe roman. Boekverkopers breiden hun winkels uit. Uitgevers nemen nieuw personeel in dienst. Binnenkort hoort het al jaren durende geklaag over de verdwijnende belangstelling voor romans tot het verleden!

Lees alle columns van Rene ten Bos