De komende twee nachten zijn de ogen van astronomen op de hemel gericht. Een planetoïde van 400 meter doorsnede passeert de aarde op korte afstand. De mediaredactie belt met de afdeling sterrenkunde om te vragen wat er aan de hand is.

Aan de lijn hebben we Sander ter Veen en Emilio Enriquez, beiden promovendus radioastronomie van de Radboud Universiteit.

Wat komt er onze kant op?

Een brok materie met een diameter van ongeveer 400 meter (vijf keer de hoogte van het Erasmusgebouw). En eigenlijk is dat niet erg groot voor een planetoïde. Hiervan zijn er duizenden, zo niet honderdduizenden te vinden in ons zonnestelsel. Verder weten we dat 2005 YU55 (de naam van dit kosmische stuk puin) voornamelijk uit koolstof bestaat.

Is het bijzonder dat hij zo dichtbij komt?

Ja, dat is vrij zeldzaam. Waarschijnlijk is eens in de dertig jaar wel een goede schatting voor zo’n gebeurtenis. Maar OK, soms zit er slechts vijf jaar tussen die passages en dan moet je weer 100 jaar wachten op een zogenoemde aardscheerder.
De planetoïde nadert onze planeet nu tot zo’n 85 procent van de aarde-maan-afstand (325.000 kilometer). Helaas is dat nog steeds niet dichtbij genoeg om hem met het blote oog te kunnen zien.

Weten we zeker dat hij de aarde niet raakt?

Ja, heel zeker. Het pad dat de planetoïde volgt, is precies bekend. Maar er is wel een klein staartje. De volgende halte voor 2005 YU55 is Venus, daar zal hij een vergelijkbare flyby maken als hij hier bij de aarde doet. Die vlucht zal de koers van de planetoïde een klein beetje veranderen, waarna hij weer terugkeert naar onze regio. Het is moeilijk te voorspellen hoe dichtbij hij dan zal komen.

Wat als hij de aarde zou treffen?

In Rusland is begin vorige eeuw een vergelijkbare planetoïde ontploft in de atmosfeer. Gelukkig boven een dun bevolkt gebied, want de schade was groot. Over een oppervlakte van 2000 km² zijn bomen tegen de vlakte gegaan. Later kon men berekenen dat de bijhorende explosie vergelijkbaar was met 100 tot 1000 Hiroshima-atoombommen. En dan te bedenken dat die planetoïde slechts 60 meter in diameter was. Als 2005 YU55 Nederland zou treffen, zou het land gegarandeerd van de kaart geveegd worden.

Is deze flyby wetenschappelijk interessant?

Over de hele wereld wordt er naar dit object gekeken, met bijvoorbeeld infrarood- en radiotelescopen. Astronomen grijpen nu hun kans omdat hij zo dichtbij komt. Wetenschappers kunnen er zo precies achterkomen waar hij van gemaakt is.
Hier in Nijmegen gaan we woensdagnacht ook kijken. Maar niet voor wetenschappelijke doeleinden. We gaan het dak van de bètafaculteit op en proberen de 2005 YU55 met onze telescoop te vindenen te filmen. Dat kan nog een hele klus zijn, want hij scheert langs met ongeveer 50.000 km per uur. / Tekst: Roel van der Heijden, Foto: Dick van Aalst