Heino Falcke en zijn team krijgen van de Radboud Universiteit een garantstelling van maar liefst 12 miljoen euro voor hun onderzoek naar zwarte gaten. Die investering komt uiteindelijk de hele universiteit ten goede, vinden het college van bestuur en de astronoom zelf. Hoe kijken Falckes collega's daarnaar?

Lotte Jensen, hoogleraar Nederlandse literatuur- en cultuurgeschiedenis:

‘Ik denk dat het geld goed besteed is en ik gun het Heino Falcke en zijn team van harte. Heino Falcke heeft eerder baanbrekend onderzoek verricht op dit terrein, dus ik vind het vooral goed voor de wetenschap zelf en de continuïteit van lopend onderzoek. Ik ga ervanuit dat het college van bestuur een weloverwogen beslissing heeft genomen en vertrouw erop dat het ook blijvend en duurzaam investeert in Radboud Erfgoed, de letterenstudies en onze prachtige talenopleidingen.’

‘Slechts een puntje van kritiek zou ik willen benoemen. Het zinnetje “Trouwens, we hebben ook voorstellen ingediend samen met geesteswetenschappers” had Heino Falcke beter achterwege kunnen laten. Laat hem gewoon dat fundamentele onderzoek naar zwarte gaten doen en niet zo’n kunstmatig gelegenheidsargument erbij slepen. Nu doet hij alsof hij de geesteswetenschappers ook graag een heel klein hapje van de taart wil geven. Nergens voor nodig, dit soort geforceerde interdisciplinariteit. Geesteswetenschappers zullen bij het binnenslepen van een grote subsidie ook niet roepen: “Wij gaan trouwens ook voorstellen met natuurwetenschappers schrijven”.’

Klaas Landsman, hoogleraar Mathematische fysica:

‘Deze subsidie lijkt me volkomen terecht en verdiend. Heino is niet alleen een van de coryfeeën van de Radboud Universiteit maar tevens van de mondiale astronomie: hij is een van de twee wetenschappers die het meest verantwoordelijk waren voor de beroemde foto van 2019. Hij greep net naast de Nobelprijs van 2020.’

‘Zijn werk getuigt van een zeer diepe visie op wat nog waarneembaar kan zijn, en met name wat interessant is om met een extreme inspanning waar te nemen. Technologisch gesproken is de foto uit 2019 een van de grootste prestaties van de mensheid, bijna vergelijkbaar met de tocht naar de maan.’

‘Ten slotte zet hij met de Event Horizon Telescope de zuivere wetenschap op de kaart, in een faculteit waar steeds meer druk is om direct toepasbaar onderzoek te doen. In werkelijkheid hebben we een groot deel van onze technologie, van elektriciteit tot World Wide Web tot wifi, te danken aan onverwachte spin-off op de lange termijn van het soort fundamentele wetenschap dat Heino bedrijft. Ik verwacht dat dit ook zal gelden voor de nu prangende problemen.’

Marc van Oostendorp, hoogleraar Nederlands en Academische communicatie:

‘Natúúrlijk vraag ik me af wat wij als geesteswetenschappers allemaal met 12 miljoen euro zouden kunnen doen. Ons domein bevindt zich in de verdrukking en met zo’n bedrag zou de letterenfaculteit enorm geholpen zijn.’

‘Het is daarom verleidelijk om te gaan kibbelen over deze financiële injectie voor de sterrenkundigen, maar dat lijkt me niet verstandig. We kunnen als onderzoekers beter samen optrekken tegen de algehele onderfinanciering van de wetenschap. De minister van Onderwijs heeft zelf ook aangegeven dat het hoger onderwijs minstens een miljard tekortkomt.’

‘Het probleem is wat mij betreft niet dat het college van bestuur 12 miljoen euro vrijmaakt voor het onderzoek naar zwarte gaten, maar dat het nodig is dat het college dit besluit neemt. Want laten we eerlijk zijn: 12 miljoen euro is nu ook weer niet zó veel geld. Er wordt veel meer geld uitgegeven aan allerlei onzin – dan heb ik liever dat het naar dit onderzoek gaat.’

‘Zwarte gaten zijn heel erg aansprekend, en Heino Falcke is een prominent figuur. Wat ik mooi vind aan zijn onderzoek is dat het maar één doel dient en dat is de wereld om ons heen beter te begrijpen. Dat steun ik als collega-wetenschapper van harte. Wel zou ik aan Falcke de oproep willen doen, nu hij dit geld krijgt: laten we er samen voor strijden dat het kabinet over de brug komt met meer geld voor ons allemaal.’

Mike Jetten, hoogleraar Ecologische microbiologie

‘Heino Falcke verdient alle steun voor zijn onderzoek. Het is te gek voor woorden dat de universiteit zelf de portemonnee moet trekken en dat er vanuit de Europese Unie of vanuit Nederland niet genoeg geld is om zijn onderzoek te financieren.’

‘Ik ga ervanuit dat het college van bestuur zich goed heeft laten adviseren over of dit een verstandige investering is. Bij dit soort kwesties is het altijd de vraag: waar geef je wel geld aan uit en waaraan niet? Persoonlijk vind ik het goed dat de universiteit een strategische keuze maakt en het EHT-team deze steun in de rug geeft. Het is iets waarmee de Radboud Universiteit zich nu en in de toekomst kan onderscheiden.’

‘Tegelijkertijd wil je niet dat deze investering ten koste gaat van anderen. Op het gebied van werkdruk valt er op deze universiteit bijvoorbeeld nog een hoop werk te verzetten. Had je dit geld daar niet op moeten inzetten? Dat betwijfel ik. Als je die 12 miljoen had verdeeld over alle faculteiten, dan had niemand er veel aan gehad. Ook dan had je keuzes moeten maken.’