‘Belgische Nobelprijs’ voor Conny Aerts
Conny Aerts, hoogleraar Asteroseismologie aan de Radboud Universiteit en de KU Leuven, krijgt op 13 juni aanstaande de Francqui Prijs 2012 uitgereikt. De prijs is een van de belangrijkste wetenschappelijke onderscheidingen in België en wordt ook wel de ‘Belgische Nobelprijs’ genoemd. De Francqui Prijs wordt sinds 1933 jaarlijks uitgereikt aan een wetenschapper onder de 50 jaar uit beurtelings de exacte wetenschappen, de humaniora en de levenswetenschappen. Eerdere winnaars van de prijs mochten later ook andere internationale prijzen in ontvangst nemen, sommigen zelfs de Nobelprijs. De eer is dus nog belangrijker dan het aan de prijs verbonden geldbedrag van 250.000 euro. Rolmodel Op de website van de KU Leuven toont Aerts zich zeer ingenomen met de prijs. Ook omdat Aerts de eerste vrouw is die de Francqui Prijs ontvangt voor exacte wetenschappen. ‘Deze onderscheiding toont dat een vrouw met een gezin en kinderen het kan maken in deze harde sector. Dat is symbolisch belangrijk: elk jaar kiezen er heel veel jonge meisjes met het talent voor exacte wetenschappen, toch voor een niet-exacte studie, omdat ze te snel denken er niet geschikt voor te zijn, bij gebrek aan rolmodellen.’ Theorie en observatie Aerts is in Leuven en Nijmegen hoogleraar Asteroseismologie, een tak van de sterrenkunde die de trillingen van sterren bestudeert om zo een inzicht te krijgen in de inwendige structuur van een ster. Aerts ontwikkelde hiervoor een eigen methode, waarbij theoretische modellen via observatie aan de sterrenkundige werkelijkheid worden getoetst. ‘De meeste sterrenkundigen zitten óf in het zuiver theoretische óf in het observerende kamp, wij slaan de brug tussen beide. Met resultaat.’ Deels vrij te besteden De prijs wordt op 13 juni uitgereikt, in aanwezigheid van koning Albert. De Francqui Prijs valt uiteen in een persoonlijke prijs van 150.000 euro, een onderzoekssubsidie van 25.000 euro en een bedrag van 65.000 tot 70.000 euro voor een symposium. Voor een deel is dus al bepaald waar Aerts het geld aan uit kan geven, voor een ander deel weet ze het nog niet, vertelt ze maandagochtend, tussen twee afspraken door: ‘Ik heb nog geen tijd gehad om daarover na te denken.’ Samenwerking Leuven-Nijmegen Wat de Belgische prijs kan betekenen voor haar Nijmeegse studenten, weet Aerts dus ook nog niet. Wel vertelt ze dat de samenwerking tussen ‘haar’ onderzoeksgroepen en studenten in Nederland en België sowieso geïntensiveerd wordt. ‘Vanaf komend studiejaar kunnen Nijmeegse sterrenkundestudenten ook stage lopen bij de Mercatortelescoop in La Palma. Die Vlaamse telescoop wordt beheerd door de KU Leuven en is speciaal gericht op asteroseismologisch onderzoek.’ Onderzoek dat, door de Francqui Prijs 2012, extra erkenning krijgt: ‘Deze toekenning is hoe dan ook een morele schouderklop voor het vakgebied. Dat op zichzelf is goed nieuws, ook voor mijn Nijmeegse studenten.’/Anja van Kessel. Foto: Rob Stevens, KU Leuven