Ouderen die veel bewegen hebben een betere kwaliteit zenuwbundels in hun brein, blijkt uit onderzoek van Nijmeegse neurologen. Ze hebben daardoor minder kans op geheugenverlies. Bij jonge mensen heeft bewegen overigens hetzelfde effect.  

Artsen vermoedden al langer dat bewegen helpt tegen geheugenverlies en andere cognitieve stoornissen, maar hoe dat precies werkt was nooit duidelijk. De Nijmeegse neurologen tonen nu voor het eerst aan dat ouderen die meer bewegen betere zenuwbundels hebben in hun brein en daarmee minder risico lopen op cognitieve stoornissen als geheugenverlies. Het bewegen heeft het meest effect op het voorste deel van de hersenen. ‘Daar zit de frontaal kwab, verantwoordelijk voor keuzes maken, vooruit denken en beheersing van impulsen’, zegt onderzoeksleider Frank Erik de Leeuw. De zenuwbundels zijn belangrijk voor een goede verbinding tussen de verschillende hersengebieden. Maar waarom zijn die bij bewegende ouderen nou beter? ‘We denken dat de betere kwaliteit van de zenuwbundels voortkomt uit een betere doorbloeding van de hersenen bij de mensen die veel bewegen. Zij voorzien hun hersenen als het ware goed van bloed en zuurstof, of eigenlijk moet je zeggen: de aanvoer van voedingsstoffen en de afvoer van afvalstoffen loopt bij hen beter.’ Jullie onderzochten ruim 500 patiënten, tussen de 50 en 85 jaar oud, met MRI-scans en vragenlijsten over hun bewegingspatroon. De meest beweeglijke types onder hen bewogen dagelijks drie uur. Dat is toch best veel? ‘Nou, het is niet zo dat ze zich in die drie uur voorbereiden op de marathon hoor. Stofzuigen, tuinieren en boodschappen doen schaarden we ook onder bewegen.’ Hebben jonge mensen die veel bewegen ook top-zenuwbundels? ‘Ik denk dat dat absoluut zo is. En er zijn steeds meer medische aanwijzingen dat de leefwijze in je jonge jaren invloed heeft op allerlei ziekteprocessen als je oud bent. Uit Amerikaanse studies die vrij recent zijn gedaan blijkt zelfs dat aderverkalking bij sommige kinderen al zichtbaar aanwezig is.’’ Voor degenen onder ons die een hekel hebben aan sporten:is het voldoende om na je vijftigste te beginnen?   ‘We weten het niet zeker. Maar als je tussen je dertigste en vijftigste begint met veel bewegen kun je waarschijnlijk wel ouderdomsziektes uitstellen. In het verleden hebben we in onderzoek aangetoond dat roken slecht is voor het geheugen. Mensen die op latere leeftijd waren gestopt, hadden uiteindelijk weer dezelfde cognitieve vermogens als mensen die nooit eerder gerookt hadden. Dus het is niet te laat om te stoppen met roken maar het is waarschijnlijk óók niet te laat om met bewegen te beginnen.’  / Martine Zuidweg De onderzoeksresultaten staan in Neurology, the medical journal of the American Academy of Neurology.