In De Stem van Van der Heiden geeft parlementair historicus Peter van der Heiden commentaar op actuele politieke gebeurtenissen. Vandaag: een tam debat, Europese begrotingsdruk en weinig daadkracht.

Het leek een wel heel tam debat te worden gisteren. Na zeven weken radiostilte ging de schuif in eerste instantie maar een heel klein stukje open. De verklaring van de nu demissionaire Rutte was wel erg kort en ging nauwelijks over de Catshuisbesprekingen. Geen record overigens, dat werd in 1965 gevestigd door demissionair premier Marijnen, die letterlijk niets zei over de val van zijn kabinet. Rutte dus wel, maar hij keek vooral naar de toekomst.

Gedooggedrocht
Natuurlijk kwam hij daar niet mee weg – en werd het toch nog gezellig in de Tweede Kamer. De oppositie wilde van hem horen dat het niet afgelopen zaterdag misgegaan was, maar al in de zomer van 2010. Niet de val van het kabinet was het drama, maar de formatie van het gedooggedrocht. Daar trapte Rutte uiteraard niet in. Hij zou wel gek zijn om nu te verklaren dat hij in 2010 een blunder had begaan. Nee, het kon toen niet anders dan het gegaan was, en de PVV was zomaar weggelopen van een kant en klaar akkoord. Niks geen Balkenendiaans ‘met de kennis van nu had ik toen een andere beslissing genomen’. Je zag hem denken: jullie hebben makkelijk kletsen. Achteraf kun je een koe in de kont kijken.

Begroting
Daar haalde de oppositie dus bakzeil, al zal dat in de campagne wel fors worden uitgemolken om twijfel te zaaien over Ruttes politieke inschattingsvermogen. Die campagne is overigens al in volle gang, zo bleek. En iedereen strijdt tegen iedereen. Profileren staat nu even voorop – en da’s lastig, want er moeten belangrijke zaken worden gedaan. Er moet volgende week nog een begrotinkje naar Brussel, waarin pak ‘m beet 14 miljard bezuinigd wordt. Lukt dat niet, dan moet er nog meer bezuinigd worden, want dan volgt er een boete van de EU van ruim een miljard. Curieus trouwens – een overschrijdende begroting (die slecht zou zijn voor de Europese economie) straffen met een nog hogere overschrijding (wat dus nóg slechter is voor de Europese economie).

Noodverbandje
Maar goed, daar gaat de Kamer het de komende tijd over hebben. De kans dat dat lukt lijkt me niet al te groot. Er is een Kamermeerderheid die helemaal geen 3 procent tekort nastreeft – en in het debat gisteren sloeg iedereen elkaar vooral om de oren met de eigen plannen voor economisch herstel, plannen die we binnen enkele weken in de verkiezingsprograms terug zullen zien. Het hoogst haalbare wordt dus een noodverbandje – en dan maar hopen dat de internationale economie aantrekt en Nederland op de golven daarvan kan meedeinen. Want daadkracht op dit moment? Na gisteren is wel duidelijk dat dat er even niet in zit.