In De Stem van Van der Heiden geeft parlementair historicus Peter van der Heiden commentaar op actuele politieke gebeurtenissen. Vandaag: kiezen we voor de begrotingsplannen van Rutte, of het alternatief van Samsom?

Er zijn van die momenten waarop het prettig zou zijn als Nederland een referendum kende. Binnenkort, bijvoorbeeld, als de gekortwiekte gedoogcoalitie van Rutte I met draconische bezuinigingsvoorstellen komt die nog niet eens gedragen worden door een fatsoenlijke parlementaire meerderheid. Niet dat ik de vaderlandse bevolking de vraag zou willen voorleggen of er al dan niet bezuinigd moet worden – op die vraag staat het antwoord al wel vast, evenals op de vraag wat er met dat antwoord gedaan zou worden: negeren. Nee, ik zou het alternatieve bezuinigingsplan van PvdA-leider Samsom samen met dat van het kabinet willen voorleggen met de vraag: welke van de twee kiest u?

Casinokapitalisme
Even simpeltjes, en daarom karikaturaal, uitgelegd: gaan we voor Rutte, die alles wat ziek, is, zwak of behoeftig – of anderszins niet in staat de eigen broek op te houden in binnen- of buitenland – laat bloeden voor de door het (inter)nationale casinokapitalisme veroorzaakte economische crisis, of leggen we de rekening daar waar zij hoort? Want ik moet eerlijk zeggen, als ik de door Samsom voorgestelde maatregelen zie (verhoging van de vermogensbelasting boven de 125.000 euro, belastingverhoging voor de meer welgestelden en vergelijkbare ingrepen), dan bekruipt mij toch het gevoel dat mensen met een dergelijk banksaldo net iets meer vlees op de botten hebben dan de inwoners van de door Rutte c.s. te korten ontwikkelingslanden. Letterlijk – ach wat voelt het heerlijk om zo lekker populistisch uit de linkerbocht te vliegen.

Rigide regels
En het blijkt dus heel goed mogelijk om te voldoen aan de rigide Europese begrotingsregels zonder alles af te breken wat niet direct de vaderlandse productie ten goede komt. Tenminste, als het CPB het nog even doorrekent en goedkeurt – maar de CPB-baas is ook PvdA’er dus dat zal wel loslopen. In 2015 pas, dat wel, maar we mogen van de EU vast wel een jaartje met 0,6 % tekort te veel door het leven.

Tip
Zo’n referendum lijkt me dus wel wat, maar dat komt er natuurlijk niet. Ik ben er namelijk tamelijk van overtuigd dat zo’n volksraadpleging niet in het voordeel van Rutte zou uitvallen. Gek eigenlijk dat bij de enige raadpleging die we kennen, de vierjaarlijkse gang naar de stembus, partijen die dit soort maatregelen treffen wél veelal de meerderheid halen. Misschien een kleine tip voor het electoraat bij de volgende verkiezingen: bedenk ook eens wat de partij van keuze gaat doen als zij regeermacht krijgt en wat dat voor u en de maatschappij betekent. Scheelt een hoop frustratie en actievoeren in de vier jaar erna…