In De Stem van Van der Heiden geeft parlementair historicus Peter van der Heiden commentaar op actuele politieke gebeurtenissen. Vandaag: Rutte II

De historische ontwikkelingen buitelen over elkaar heen in een tempo dat zelfs een briljant politicoloog als ondergetekende enkel met de grootste moeite kan bijhouden. Nog geen week na de plotse deconfiture van het politieke wangedrocht Rutte I kunnen we alweer een nieuwe boreling verwelkomen: Rutte II. Niet officieel natuurlijk, maar onder leiding van D66 – de club die onder meer is opgericht om staatsrechtelijke zuiverheid te promoten – hebben we, zonder verkiezingen, opeens een nieuwe ‘politieke samenwerking’.
Officieel is er geen nieuw kabinet, maar de facto heeft Jan Kees de Jager natuurlijk wel een nieuwe coalitie geformeerd. Het bereikte akkoord heeft de status van een regeerakkoord – net als het nu verlopen gedoogakkoord eerder overigens – en de deelnemende fracties hebben zich eraan gebonden totdat een nieuw kabinet nieuwe afspraken maakt. Althans, volgens Rutte. Volgens Jolande Sap kan er na de verkiezingen al van alles gaan veranderen. Waarmee het akkoord natuurlijk boterzacht is – hopelijk trapt Brussel er wel in.

Naast de pot
Een opmerkelijke boodschap van Sap, waarmee ik niet graag de verkiezingen zou ingaan: ‘We zijn akkoord – kijk eens hoe verantwoordelijk wij zijn – maar als de verkiezingsuitslag het toelaat draaien we weer zaken terug.’ Prachtige munitie voor PvdA-leider Samsom – wat niet camoufleerde dat hij toch wel de schlemiel van de avond was. Voor de tweede keer in anderhalf jaar tijd pist de PvdA naast de pot, en ook nog eens op dezelfde manier. Waar Cohen meende dat VVD en CDA het eerst maar eens moesten proberen met de PVV, waarna ze met hangende pootjes terug zouden keren bij hem, deed Samsom exact hetzelfde. Nu is timing natuurlijk best lastig – daar kan ik uit privé-ervaring over meepraten – maar voor een politieke partij, voor een politiek leider is het wel essentieel.

Wilders orgel
Nee, dan Wilders. Die heeft de handen nu vrij, en kan weer voluit op het orgel. Zijn rijmpje over dicteren, gireren en creperen is nog maar de prelude. Europa is de nieuwe Islam, en dat gaan we tot vervelens toe horen de komende tijd. Niemand ging er gisteren op in, maar hij zei toch echt dat hij zeven weken lang had gevochten als een leeuw om dit soort maatregelen tegen te houden. Weten we meteen waarom het zo lang duurde, en de ‘coalition of the willing’ er in een vloek en een zucht uit was. Het staat op gespannen voet met de verklaringen van Rutte over het Catshuisberaad – maar Pechtold heeft er geen belang meer bij om dat uit te melken.

Gelukkig is Nederland van de ondergang gered. Op papier. Tot 12 september. Much ado about nothing…