De universiteit viert dit jaar haar negentigjarig bestaan, maar eigenlijk zijn we veel ouder: al in 1656 werd in Nijmegen een universiteit opgericht. Vandaag viert de faculteit Theologie, Filosofie en Religiewetenschappen haar eigen lustrumfeest met een boek over die oudste universiteit. De titel van het vandaag verschenen boekje, Gibea Gelrica, is ook de titel van de openingsrede van die allereerste universiteit in Nijmegen. De oprichters hadden hun zinnen gezet op een Gibea in Gelderland, een Bijbelse verwijzing naar het stadje dat als ‘heuvel Gods’ werd aangeduid. In het Latijn was die oudste openingsrede al geboekstaafd. Nu is er voor het eerst een Nederlandse vertaling, dankzij inspanningen van studieadviseur en filosoof Willem van der Kuijlen en vertaler Vincent Hunink. Die eerste universiteit, gevestigd in de Commanderie in de Benedenstad, hield het precies 25 jaar uit. Van der Kuijlen legt uit dat die oprichting een spelletje Nijmeegs blufpoker was om de toenmalige Gelderse universiteit van Harderwijk de loef af te steken. ‘Met het aanstellen van een aantal gerenommeerde hoogleraren dachten ze de bestuurders in Gelderland voor een voldongen feit te stellen. Maar de noodzakelijke erkenning is er nooit gekomen.’ Harderwijk bleef de voorkeur genieten. Rector magnificus Bas Kortmann nam vanmiddag het eerste exemplaar in ontvangst. Waarom vieren we dit jaar niet ons 357-jarig bestaan, filosofeerde hij hardop: voor een academie een respectabeler leeftijd dan 90 jaar. ‘Ook universiteiten als Wageningen en Utrecht hebben hun intervallen gekend, dus je zou het kunnen overwegen.’ Maar de breuk tussen nu en toen is te groot, aldus verwierp de rector zelf onmiddellijk de suggestie. De ironie wil dat de universiteit van toen in het licht stond van de emancipatie van de protestanten, terwijl de moderne universiteit in 1923 juist een doorbraak was voor het katholieke volksdeel. Ook Willem van der Kuijlen verwerpt een claim op het 357-jarig bestaan. ‘Tussen beide universiteiten bestaat geen enkele continuïteit.’ / Paul van den Broek Geïnteresseerden kunnen een exemplaar ophalen bij de receptie van de faculteit, Erasmusgebouw 15e verdieping.