Het contrast met zijn jaar op Antarctica kon niet groter zijn: de Nijmeegse expeditiearts Floris van den Berg runde de afgelopen maanden een ziekenhuis in het regenwoud van Papoea-Nieuw-Guinea. Donderdag 8 februari is hij te zien in het reisprogramma van Floortje Dessing.

‘Een bizarre tijd, alsof je je in een ander universum begeeft.’ Zo kijkt Floris van den Berg terug op zijn tijd op Antarctica. Daar, op poolstation Concordia, verbleef de Nijmeegse expeditiearts ruim een jaar. In opdracht van ruimtevaartorganisatie ESA deed hij onderzoek naar de effecten van extreme isolatie op de mens. Zijn expeditiegenoten waren zijn proefkonijnen.

Het was een bijzonder avontuur, maar zeker niet alleen maar leuk. In het interview dat Vox in 2016 met Van den Berg hield – toen hij nog op de Zuidpool was – vertelde hij al dat zijn Italiaanse en Franse collega’s steeds meer depressieve klachten kregen. De zon kwam maandenlang niet op, de verveling sloeg toe. Het werd steeds minder gezellig. Vertrekken was onmogelijk, omdat er in de wintermaanden geen vliegtuigen kunnen landen bij het poolstation.

Rivierdelta

Hoe anders waren de afgelopen maanden. Na terugkeer in Nederland horen Van den Berg en zijn vriendin Jorieke van der Stelt op een verjaardagsfeestje over het Kikori-ziekenhuis in Papoea-Nieuw-Guinea, dat afhankelijk is van de aanwezigheid van vrijwillige artsen. ‘Jorieke is tropenarts. Een collega van haar was erg positief over deze plek’, vertelt Van den Berg. ‘Aan het eind van het feestje wisten we: dit gaan we doen.’

‘We doen hier echt ontwikkelingswerk’

Van der Stelt kwam in september aan in het kleine regioziekenhuis in de rivierdelta van de Kikori-rivier. Van den Berg volgde vier weken later, in oktober. Het artsenkoppel trof een ziekenhuis aan waar patiënten op houten bedden liggen, de meeste apparatuur zo goed als kapot is en verder geen dokters rondlopen. Zo’n 50.000 inwoners in de omtrek zijn afhankelijk van Kikori voor medische hulp. Van bevallingen tot chirurgische ingrepen: de twee Nederlandse artsen werden voor alles opgetrommeld. ‘We doen hier echt ontwikkelingswerk.’

Van den Berg vertelt het vanuit Port Moresby, de hoofdstad van Papoea-Nieuw-Guinea. ‘Ik heb hier gewoon 3G! Dat is wel even wennen.’ Zijn verblijf in Kikori Hospital zit er op – een Duitse tropenarts neemt het werk van Van den Berg en Van der Stelt over. De komende weken nemen de Nederlandse artsen vakantie. Daarna keren ze terug naar Nijmegen. ‘Anders vervalt mijn bevoegdheid als huisarts in Nederland’, verklaart Van den Berg.

Zonnepanelen

Terugkijkend op zijn verblijf stipt de arts een ander probleem aan waar hij tegenaan liep: de stroom valt regelmatig uit. ‘Als je dan net iemand zuurstof wilt toedienen, is dat erg vervelend.’ De diesel die de generatoren draaiende houdt (als ze het wel doen), wordt gesponsord door een oliemaatschappij. Die afhankelijkheid is ook een gevaar, meent Van den Berg. ‘Wat als dat bedrijf er ooit mee stopt? Dan zit het ziekenhuis echt met een probleem.’

Van den Berg en zijn vriendin wilden daar iets aan doen. Zo kwamen ze uit bij zonne-energie als dé duurzame oplossing voor het ziekenhuis. ‘Want de zon, die schijnt elke dag.’ Project Kikori Solar was geboren, waarmee de twee dokters geld willen ophalen voor zonnepanelen. ‘Met tienduizend euro kunnen we al heel wat’, zegt Van den Berg. ‘Maar met 20.000 euro kunnen we de drukste afdeling volledig van energie voorzien. Daar zetten we op in.’

Het project krijgt steun uit onverwachte hoek. In januari kwam Floortje Dessing een week op bezoek in Kikori voor opnames van haar programma Floortje naar het einde van de wereld. ‘Ze wilde eigenlijk al bij mij op bezoek komen op Antarctica’, zegt Van den Berg. ‘Maar dat bleek niet te regelen door de weinige vluchten naar het poolstation.’ Nu kwam ze alsnog langs bij Van den Berg, zij het aan een ander einde van de wereld.

Door de interviews met Dessing realiseerde Van den Berg zich nog beter hoe bijzonder het is wat hij allemaal meemaakte de afgelopen maanden. ‘Daarnaast was het ook gewoon erg gezellig. Zo vaak kregen we daar geen bezoek – zeker niet van westerlingen.’

Floortje naar het einde van de wereld, met Floris van den Berg, is te zien op donderdag 8 februari om 22.20 uur op NPO 1.