Het Platform Diversiteit in Geslacht en Gender wint dit jaar de Hermesdorfprijs, voor onderzoekers die hun nek uitsteken in het publieke debat. De prijs wordt vanmiddag uitgereikt tijdens de nieuwjaarsbijeenkomst van de universiteit. ‘Iedereen heeft een mening over dit onderwerp.’

‘Heel blij, zeker gezien de betekenis van deze prijs is het een hele eer,’ reageert Enny Das, hoogleraar Communicatie en beïnvloeding trots. Samen met klinisch psycholoog en universitair hoofddocent Chris Verhaak maakt ze deel uit van het platform dat de Hermesdorfprijs 2023 in de wacht heeft gesleept.

Interfacultaire samenwerking

Het Platform Diversiteit in Geslacht en Gender is het resultaat van een samenwerking tussen het Radboudumc, de letterenfaculteit en de managementfaculteit. ‘We merkten dat de vragen die transgenderzorg met zich meebrengt en het maatschappelijk debat daar omheen niet iets is wat we alleen vanuit het Radboudumc in een medische context kunnen oplossen’, legt Verhaak uit. ‘Deze vragen hebben een bredere maatschappelijke benadering nodig.’

In het voorjaar van 2023 publiceerde het platform een rapport dat in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid werd gemaakt. In het verslag gingen de onderzoekers onder meer in op de achterliggende redenen voor de toegenomen vraag naar transgenderzorg in Nederland en de groeiende wachtlijsten bij de genderpoli’s.

‘Er is in de media meer belangstelling voor transidentiteit’

De onderzoekers konden niet aantonen of het aantal transpersonen ook daadwerkelijk is gestegen de afgelopen jaren, omdat er geen vergelijkbare data uit voorgaande jaren voorhanden waren. Wel was er aanmerkelijk meer aandacht voor transpersonen in Nederland, zegt Verhaak. ‘Er is in de media meer belangstelling voor transidentiteit, wat maakt dat mensen zich makkelijker in het gegeven kunnen herkennen.’ Verder concludeerden de onderzoekers in het rapport dat er nog geen volwaardige plek voor transpersonen is in de maatschappij en dat de toon van het debat is verhard.

Gevoelige thematiek

Zowel Das als Verhaak kwamen rondom de presentatie van het rapport aan het woord in de media. Ze vonden het niet altijd makkelijk het hele verhaal over het voetlicht te brengen. De thematiek ligt gevoelig, wordt nogal eens afgedaan als ‘hype’ en iedereen lijkt er een mening over te hebben. ‘Mensen kunnen snel boos worden’, zegt Das die ook weleens moeite had met de manier waarop sommige media berichtten over het rapport.

‘Soms wilden journalisten ergens op inzoomen, terwijl wij het brede verhaal wilden vertellen. Daarin voelden we soms ook weerstand, maar we zijn er wel standvastig in geweest, dat kon taai zijn.’

Dankzij de interdisciplinaire samenwerking tussen ziekenhuis en universiteit kon met een brede blik gekeken worden naar het onderwerp, aldus Das. ‘Dat had een verbindende werking.’ Het platform heeft volgens haar voor het nieuwe jaar genoeg plannen om mee aan de slag te gaan. ‘Het rapport is geschreven, het primaire doel is nu om daar mooie artikelen over te publiceren, zodat het ook kan landen in de verschillende academische disciplines.’