Het Centrum voor Parlementaire Geschiedenis (CPG) van de Radboud Universiteit maakt vandaag zijn jaarlijkse opwachting in de oude zaal van de Tweede Kamer. Daar biedt het CPG het Jaarboek Parlementaire Geschiedenis aan. Voormalig minister Ernst Hirsch Ballin spreekt een zorgelijke rede uit over  het ontbreken van visie in de hedendaagse politiek. Een van de bijdrages in het jaarboek hekelt de oververtegenwoordiging van hoger opgeleiden in de politiek.

Waar visie ontbreekt, komt het volk om, zo luidt de titel van het jaarboek. Dit boek is de jongste loot van de in 1999 gestarte reeks jaarboeken, waarmee het CPG het parlementair debat in Nederland wil beïnvloeden. De titel verwijst naar een vaak geciteerde uitspraak van voormalig premier Joop den Uyl, die midden jaren zeventig een van de meest ideologisch gekleurde kabinetten in de naoorlogse geschiedenis aanvoerde.

Ideologische herbronning
Het jaarboek wordt samengesteld door het CPG en bevat bijdragen van universiteitsmedewerkers en gastauteurs. Centraal in het jaarboek staan de zorgen van de klassieke middenpartijen, die teveel naar elkaar zijn gegroeid. Diverse auteurs in het jaarboek, onder meer van CDA- en PvdA-huize, bepleiten een ideologische herbronning van hun partijen, in hun ogen een panacee tegen het kleurloze middenveld in de Nederlandse politiek.

Failliet van het middenveld
Het kleurloze middenveld is koren op de molen geweest van partijen als de PVV en SP. Het maakt de politiek er niet saaier op, aldus een van de bijdrages, maar dit is niet het rumoer waar we op zitten te wachten. PvdA’er Paul Kalma betoogt in het jaarboek dat ‘de articulatie van maatschappelijke zorgen’ is uitbesteed aan rechts-populistische partijen. Tel daarbij op het verlies van economische en financiële zeggenschap aan de publieke sector, en het failliet van het politieke middenveld is volgens Kalma compleet.

Quotum voor lager opgeleiden
De Rotterdamse hoogleraar Henri Beunders schetst in het jaarboek een nieuwe politieke klassenstrijd. Het naar elkaar toe kruipen van de middenpartijen brengt volgens hem met zich mee dat een groot deel van de bevolking zich niet meer vertegenwoordigd voelt door ‘de politiek’. Die kloof wordt versterkt door de opleidingsachtergrond: hoog opgeleid Nederland (30 procent) heerst over de 70 procent lager en middelbaar opgeleide landgenoten, stelt Beunders vast. Liever dan te spreken van meer vrouwen aan de top, bepleit hij een quotum voor lager opgeleiden in de politieke en bestuurlijke functies. / Paul van den Broek