Dit is de vraag die vanmiddag in de hal van het Erasmusgebouw aan de orde was tijdens het actualiteitencollege van het Soeterbeeck Programma in samenwerking met Vox. Roel Meijer, universitair docent Geschiedenis van het Midden-Oosten en onderzoeker bij Clingendael, sprak over de dood van Bin Laden en de ontwikkelingen in de Arabische wereld.

Stagnatie Midden-Oosten
‘Osama Bin Laden was het resultaat van politieke stagnatie in het Midden-Oosten’, zegt Meijer. ‘Zijn aantrekkingskracht was gebaseerd op de onvrede over de dictatoriale regimes in het Midden-Oosten, die gesteund werden door de VS. Bin Laden bleek in staat, door middel van terreur, klappen uit te delen aan deze regimes en het Westen. Dit verklaart zijn populariteit.’

Arabische Lente
De dood van Bin Laden lijkt weinig indruk te hebben gemaakt in de Arabische landen en daaruit blijkt eens te meer dat de Arabische Lente in volle bloei staat, stelt Meijer: ‘Het burgerschap is weer springlevend in de Arabische landen. Zelfs een radicale religieuze organisatie als de Moslimbroederschap ziet de voordelen van democratische besluitvorming. De huidige revolutie is gebaseerd op recht en rationaliteit, in tegenstelling tot de terreur van Bin Laden.’

Roze bril
Meijer vindt de huidige ontwikkelingen in het Midden Oosten hoopgevend: ‘De burger eist zijn rechten op en verjaagt de dictators. Het gaat om het verdelen van de macht, het aanpakken van corruptie, dat soort zaken.’ Op een vraag of hij de ontwikkelingen niet te veel door een roze bril bekijkt, antwoordt Meijer ontkennend: ‘Een collega van mij is ook heel negatief en zegt dat de autocratische machtsstructuren, de staten, nog altijd bestaan. Maar ik denk dat de huidige revolutie kans van slagen heeft omdat het vooral de anti-autoritaire jeugd is die in opstand komt.’

Meer terreur?
Het is een vaak gehoorde opmerking dat de dood van Bin Laden alleen maar zou leiden tot meer terreur. Meijer: ‘In Nederland hoeven we hier niet echt bang voor te zijn, de wind is hier wel zo’n beetje uit de zeilen gehaald van de Hofstadgroep en dergelijke terreurcellen. Ik verwacht niet dat de dood van Bin Laden direct tot meer dreiging leidt. Wel zou de situatie in Syrië en Libië, als deze niet verbetert, zeker van invloed kunnen zijn op de terreurdreiging.’ /Sjoerd Huismans