Hans van Balkom, bijzonder hoogleraar Ondersteunde Communicatie aan de Radboud Universiteit, wil dat digitale communicatiehulpmiddelen, zoals spraakcomputers en smartphones met communicatieondersteunende pictogrammen, toegankelijker worden. Want op dit moment kunnen meer dan een half miljoen mensen kunnen vanwege een beperking, ongeval of ziekte niet op de gewone manier met anderen communiceren. Vandaag vertelt de professor in zijn oratie wat hij daar aan wil doen.

Mensonwaardig
De betreffende groep heeft ernstige problemen met het begrijpen, verwerken of uiten van taal. Het perspectief van die mensen is levenslang geïsoleerde opsluiting in een vaak ook nog haperend lichaam, verwoordt Van Balkom. ‘Ze hebben amper iets te makken en zijn grotendeels overgeleverd aan een steeds schraler wordende, normatieve basiszorg in Nederland. In het gunstige geval worden ze op tussendoor momentjes communicatief gelucht, overigens steeds met goede bedoelingen. Maar dat maakt het alleen nog maar erger..’

Opleidingsmodules
Er zijn volgens Van Balkom veel goede communicatiehulpmiddelen beschikbaar, maar die bereiken lang niet altijd de cliënt. Ook zorg- en onderwijsbegeleiders kennen de vele mogelijkheden niet. Daarom starten dit najaar vanuit de Radboud Universiteit opleidings- en trainingmodules Ondersteunde Communicatie voor gedragswetenschappers, paramedici, leerkrachten ouders, verzorgen en communicatief gehandicapte mensen.

Landelijk netwerk
Hans van Balkom gaat, samen met onder meer BOSK, de vereniging van mensen met een motorische beperking, een landelijk netwerk opzetten van centra voor communicatieondersteuning. Een eerste stap is de lancering van de website http://www.oc.leerstoel.nl/ op donderdag 16 juni, met informatie over onder meer onderzoek naar en ontwikkeling van digitale communicatieondersteuning, zoals prentboekaanpassingen, app’s en pictogrammen. /Bets Berntsen

‘Uit Jezelf. Taal die niet tot spraak komt, communiceert altijd een uitweg’, oratie Hans van Balkom, 16 juni 2011. Voorafgaand aan de oratie is er een symposium en uitgebreide technologie tentoonstelling over dit thema.