Trouw – Letter&Geest,17 maart 2012

Mens, durf te oordelen

We oordelen te weinig, betoogt Frank Furedi. Echte tolerantie heeft behoefte aan mensen die durven oordelen over andermans mening. Pas door de moeite te nemen een waardeoordeel uit te spreken, begin je een dialoog.

Het Franse Constitutionele Hof sprak in februari uit dat het Franse verbod op het ontkennen van de Armeense genocide ongrondwettelijk was. Het verbod was een inbreuk op de vrijheid van meningsuiting. Deze poging om een – dwaas – idee strafbaar te stellen, ontketende een heftig debat over tolerantie en de open samenleving. President Sarkozy legde de uitspraak meteen naast zich neer; zonder een zweem van ironie liet hij weten dat het ontkennen van genocide ‘onaanvaardbaar en dus strafbaar is’. De Franse regering reageert intolerant op een overtuiging. Dat is symptomatisch voor de zwakke en selectieve waardering die Europese maatschappijen voor het ideaal van tolerantie weten op te brengen.

Opmerkelijk genoeg was er in de aanloop naar de behandeling van deze onliberale wet vrijwel geen echte kritiek te horen. De afwezigheid daarvan is tekenend voor de ontwikkeling van een pragmatische en instrumentele kijk op tolerantie. Ja, westerse samenlevingen bepleiten verdraagzaamheid met de mond, maar neigen ertoe steeds meer uitzonderingen daarop te maken. (hele artikel)

Frank Furedi (Boedapest, 1947) is emeritus hoogleraar sociologie aan de Universiteit van Kent. Dit is een bewerking van zijn op 14 maart uitgesproken Hannah Arendt-lezing, een initiatief van het Soeterbeeck Programma van de Radboud Universiteit en Trouw.

Kijk bij terugblik voor de video-opname, Engelse tekst en foto’s van deze lezing.