De gemeente wil een nationaal oorlogsmuseum vestigen in Nijmegen. Een fikse investering, in crisistijden. Voor de locatie zijn alle pijlen gericht op de Vasim, de culturele broedplaats waar zulke leuke feestjes gehouden worden. De huidige bewoners – cultureel ondernemers – kunnen best inschikken. Toch? Een sympathiek idee, investeren in een nieuw museum. Het thema voegt na Romeinen en Middeleeuwen een nieuw thema toe aan het historische profiel van Nijmegen: de Tweede Wereldoorlog. De Vasim (gebouwd in 1953) ligt pal naast de nieuwe stadsbrug de Oversteek. Daar staken de geallieerden de Waal over, in aanloop naar operatie Market Garden. Volgens wethouder Henk Beerten gaat het museum 100.000 à 150.000 bezoekers per jaar trekken. Die wellicht blijven overnachten, om ook de Liberation Route te volgen of een WOII-museum in de omgeving te bezoeken. Historicus Lennart Savenije van de Radboud Universiteit is ook blij, want een museum betekent een WOII-kenniscentrum voor Nijmegen. Inschikken Geen vuiltje aan de lucht. Of vergeten we iets? De Vasim is al in gebruik: niet alleen zijn er een paar keer per jaar goede feesten, er werken vooral tachtig mensen in culturele ondernemingen. Van T-shirtdrukkerij tot circusschool en van festivaltentenbouwer tot dancefeestenproducent. Volgens de wethouder kunnen zij best inschikken tot 3.000 à 4000 van de 10.000 vierkante meter die de Vasim groot is. Dan kan het museum erbij. ‘Ze gebruiken veel ruimte als opslag en voor evenementen.’ Beerten betwijfelt of dat laatste een kerntaak van de cultuurspinnerij is. ‘Is de broedplaats niet bedoeld als atelierruimte? Concurreert de Vasim zo niet met andere podia?’ Ho ho. Concurrentie? Pepijn Boekhorst, gemeenteraadslid voor GroenLinks, heeft zijn bedenkingen. ‘Behalve het gebruik van de Vasim krijgen de ondernemers geen structurele gemeentesubsidie. Het is geen oneerlijke concurrentie, maar gezond ondernemerschap.’ GroenLinks en de SP staan als enige partijen kritisch tegenover het museumplan. Eén euro Volgens GroenLinks worden de cultuurspinners niet eerlijk behandeld. ‘Het museum krijgt de Vasim voor een symbolische euro, terwijl de gemeente een miljoen vroeg aan de kunstenaars, toen zij de fabriek met woningcorporatie Standvast wilden kopen.’ Het museum heeft een troef: 6 à 7 miljoen euro van het vfonds (nationaal fonds voor vrede, vrijheid en veteranenzorg). Maar er is meer geld nodig: naar schatting 22 miljoen in totaal. De provincie draagt bij en de gemeente knapt voor 1,5 miljoen de omgeving van de Vasim op. Maar er moeten meer investeerders komen. In mei valt het besluit: wel of geen museum. Beerten wil de buitenkans niet laten schieten: ‘We kunnen de Vasim dan structureel renoveren. De cultureel ondernemers gaan wel huur betalen: 50 à 60 euro per vierkante meter.’ Of ze verhuizen naar de Honigfabriek vlakbij. De gemeente heeft het uitgestrekte complex aangekocht als nieuwe ‘rafelrand’. ‘Als grote bedrijven, zoals tentenbouwer de Markies, zich daar vestigen, komt er in de Vasim ruimte voor kunstenaars en kunstonderwijs.’ ‘Verhuizen naar de Honig-fabriek betekent wederom onzekere huisvesting voor de ondernemers, die al meer dan tien jaar ‘tijdelijk’ in de Vasim zitten. Ze verdienen zekerheid’, pleit Boekhorst. Tegen het oorlogsmuseum is hij niet. ‘Maar waarom in de Vasim? Vlakbij ligt het terrein van CP Kelco, met een watertoren die tot gemeentelijk monument is uitgeroepen.’ Het vervallen complex is niet van de gemeente, maar staat wel te koop. Bovendien ligt de fabriek nog dichter bij de Waal, waar de militairen de oversteek waagden. / Lydia van Aert