Roel Fernhout, in november afgezwaaid als bijzonder hoogleraar Migratierecht, blijft ook in 2014 bij de universiteit betrokken. Fernhout trad per 1 december aan als vertrouwenspersoon wetenschappelijke integriteit. Wat houdt dat in?

Waarvoor kunnen mensen bij u terecht? ‘Iedereen die overweegt een klacht in te dienen bij het college van bestuur kan bij mij terecht om te klankborden. Het gaat dan om kwesties die draaien om de integriteit van onderzoek: brongebruik, falsificatie van gegevens, plagiaat etcetera. Ik zal in eerste instantie dienen als gesprekspartner en de klager van advies voorzien. Welke stappen – wel of geen officiële klacht bij het college bijvoorbeeld – daar op volgen, is afhankelijk van de klager. Het contact tussen de klager en mij is volledig vertrouwelijk: er gebeurt niets zonder de instemming van degene die zich met een probleem tot mij wendt.’ Stel dat iemand zich bij u meldt met kennis van wetenschapsfraude, maar de zaak niet doorzet. Dan blijft u zwijgen? ‘Ja.’ Dat lijkt me moeilijk. ‘Dat is de aard van de functie. Ik heb een vertrouwenspositie, en zal het in zo’n geval van me af moeten zetten. Ik hoop overigens niet vaak in die situatie terecht te komen. Volgens mij komen veel problemen voort uit gebrekkige communicatie. Daar zie ik een rol voor de vertrouwenspersoon weggelegd: ik kan een rol spelen bij het herstellen van het contact tussen de klager en de beklaagde.’ Nieuw is dat u eind 2014 een jaarverslag zult opleveren. Worden ook gesprekken die niet tot vervolgstappen leiden daarin vermeld? ‘Inhoudelijk wordt er natuurlijk niets over gezegd, de tekst van het jaarverslag is geanonimiseerd. Maar ik leg wel verantwoording af over mijn activiteiten.’ U bent per 1 december in deze functie actief. Hebt u al een klacht ontvangen? ‘Nee.’ U bent de pensioengerechtigde leeftijd gepasseerd en hebt net afscheid genomen als bijzonder hoogleraar. Waarom heeft het college u gevraagd en hadden ze u niet gewoon van het pensioen moeten laten genieten? ‘Ik ben juist vereerd dat er aan mij gedacht is. En ik denk dat ik voldoende van mijn vrije tijd kan genieten, het zou niet goed zijn als deze functie een dagelijkse inspanning van me vraagt. Het college heeft mij – vermoed ik – gevraagd omdat ik de universiteit en de onderzoekswereld goed ken. Over mijn werk als ombudsman is niet met zo veel woorden gesproken, maar dat zal een rol hebben gespeeld. En het lijkt mij goed dat ze voor deze functie iemand kiezen die niet bij de dagelijkse gang van zaken op de universiteit betrokken is. Ik sta niet te ver van de universiteit af, ik weet wat er speelt en leeft, maar ik sta er ook niet meer te dichtbij.’ / Mark Merks Meer informatie over de regeling wetenschappelijke integriteit vind je hier.