Traditioneel studentenbolwerk De Tempeliers in het nauw door gemeentebeleid
In het Vensterhuis. Foto: Tom Hessels
Het Nijmeegse dispuutsleven is in gevaar. Sinds twee jaar spoort de gemeente illegale kamerpanden op zonder uitzondering te maken voor disputen. Stan Koershuis, van Kroegdispuut de Tempeliers: ‘Wij dachten: zo’n vergunning hebben wij niet nodig. We wonen hier al meer dan zestig jaar.’
In het Vensterhuis, zoals de leden van De Tempeliers hun huis noemen, hangt de geschiedenis aan de muur. Vanuit zijn bed kijkt huispraeses Stan Koershuis tegen het portret van Marcel Mignot aan, die tijdens de Slag om de Grebbeberg in 1940 omkwam bij gevechten met de Duitsers. Mignot was lid van De Tempeliers en studeerde rechten, net als Koershuis nu.
In 1925 werd Kroegdispuut de Tempeliers opgericht, twee jaar nadat de Katholieke Universiteit Nijmegen – de voorloper van de Radboud Universiteit – het levenslicht zag. Dat het dispuut tot de oudste van Nijmegen behoort, is iets waar de leden trots op zijn, vertelt Koershuis in zijn kamer. ‘Maar we gaan wel mee met onze tijd. In tegenstelling tot veel andere disputen hoeven de leden niet in jasje-dasje naar onze borrels te komen.’
In 1957 kochten De Tempeliers het Vensterhuis. De bewoners keken toen uit op de aula van de universiteit, die aan de andere kant van de straat was gevestigd, in het huidige Karel de Grote College. De universiteit verplaatste in 1988 haar aula naar de campus, maar De Tempeliers wonen tot op de dag van vandaag aan de Wilhelminasingel 12. Vanuit Koershuis’ kamer zie je het schoolplein van de middelbare school liggen.
Dwangsommen
De vraag is hoe lang het Vensterhuis nog een studentenhuis zal zijn. Begin dit jaar constateerde de gemeente dat de vereiste omzettingsvergunning voor het pand ontbrak. In een brief werd de bewoners opgedragen om voor 7 januari van dit jaar het pand te verlaten óf om alsnog een omzettingsvergunning aan te vragen – zo niet, dan zouden dwangsommen volgen.
Koershuis en de andere leden van het dispuut waren verbijsterd. ‘Wij dachten: zo’n omzettingsvergunning hebben wij helemaal niet nodig. Die is bedoeld om investeerders een hak te zetten die huizen opkopen en er studentenhuizen van willen maken. Dat de gemeente daar iets tegen wil doen snap ik heel goed, want er zijn veel te weinig starterswoningen. Maar wij wonen al meer dan zestig jaar in dit huis.’
Geen vergunning
Het merendeel van de Nijmeegse dispuutshuizen die particulier worden verhuurd, heeft geen vergunning voor kamerverhuur. Dat bleek uit onderzoek van Vox. Naast De Tempeliers gaat het om THOR, Elegast, De Gong, AVIS, DIANA en het stadspand van Aquila.
Het dispuut heeft wat tijd gewonnen door bezwaar aan te tekenen tegen de beslissing van de gemeente en een voorlopige voorziening aan te vragen. De bewoners staan daardoor niet direct op straat. De tussentijd gebruiken de bewoners om zich voor te bereiden op een mogelijke juridische strijd met de gemeente. Koershuis vertelt dat er in de archieven van het dispuut een officiële brief uit 1957 is gevonden, waarin de gemeente toestemming verleent voor kamerbewoning door de Tempeliers in het Vensterhuis. Desalniettemin hebben de leden te horen gekregen dat er een omzettingsvergunning aangevraagd moet worden. En het is aan de gemeente om die toe te kennen, of te weigeren. ‘Maar daar zijn wij het dus niet mee eens’, voegt Koershuis toe.
Beschuldigende vinger
Wat niet in het voordeel werkt van De Tempeliers, is dat de buurt rondom het dispuut al jaren klaagt over studentenhuizen die overlast veroorzaken. De beschuldigende vinger wijst vaak naar de dispuutshuizen van De Tempeliers en THOR, aan de overkant van de straat. THOR ligt al langer in de clinch met de gemeente – het dispuut krijgt geen vergunning omdat de leefbaarheid in de wijk in het geding zou zijn. Het ligt in de lijn der verwachting dat de gemeente hetzelfde argument zou aanvoeren om De Tempeliers geen vergunning te geven.
Terwijl de bewoners van het dispuutspand de laatste tijd alles op alles zetten om die overlast terug te dringen, meent Koershuis. ‘Van oud-leden hoor ik weleens het verhaal dat er een rookbom werd afgestoken in het huis, waardoor er ontzettend veel rook naar buiten kwam. Dat soort dingen kunnen tegenwoordig echt niet meer. Bij ons geldt de regel: wie zijn fiets niet in het rek heeft gezet, moet een kratje betalen. Dat is 12 euro.’
Koershuis heeft sterk het gevoel dat er een aantal buren samenspannen tegen de disputen. ‘Als ze een keer iets horen, roepen ze elkaar op om een melding van overlast te maken.’ Op die manier ligt er bij de gemeente een heel dossier aan klachten, die in de schoenen worden geschoven van de disputen. ‘Terwijl het helemaal niet altijd duidelijk is waar het geluid vandaan komt’, aldus de praeses. Hij wijst naar de overkant van de straat, waar een hip uitzendbureau zit, genaamd Pepperminds, waar de borrels vaak tot na middernacht doorgaan. ‘Het kan net zo goed daar vandaan komen.’
Eerstejaars
Mocht het zover komen dat De Tempeliers hun huis moeten verlaten, zou dat niet alleen slecht nieuws zijn voor het dispuut, vindt Koershuis. ‘Maar ook voor de universiteit. Tijdens de introductie zijn het de disputen die hun deuren openen voor eerstejaars.’ Moedervereniging Carolus Magnus – gesticht in hetzelfde jaar als de universiteit – deelt de zorgen van de disputen en heeft die ook kenbaar gemaakt bij de universiteit.
Maar bovenal zou er een belangrijk stuk geschiedenis uit het Nijmeegse studentenleven worden weggeslagen, vindt Koershuis. Dat het Vensterhuis daadwerkelijk zijn deuren zal moeten sluiten is dan ook iets waar hij nog niet aan wil denken. ‘We houden vertrouwen in een goede afloop. Maar spannend is het wel.’
Kamerbreed Nijmegen schreef op 21 januari 2020 om 09:03
Even voor alle duidelijkheid, het dispuutshuis staat niet ter discussie, het gaat in dit geval over het illegaal verkameren van het pand, het verdienmodel dus.
M.A. Juris schreef op 21 januari 2020 om 10:38
Laten we voorop stellen dat het pand tot noch toe niet illegaal verkamerd is. Zoals aangegeven woont het betreffende dispuut met haar leden daar al een paar decennia, met (impliciete) instemming van de gemeente. Zodoende is het opmerkelijk dat woonruimte die al jaren door studenten wordt betrokken opeens als illegaal zou worden aangeduid, zeker als het wordt beheerd door een stichting van het dispuut zonder winstoogmerk (tot zover het ‘verdienmodel’).
Verder staat volgens mij voor Kamerbreed het dispuutshuis zeker wel per discussie. De klachten die bij de gemeente zijn ingebracht over de afgelopen jaren raken allemaal aan overlast, waarbij een vinger wijst naar het dispuut. Als de leden het huis moeten verlaten, maar ze houden het pand aan als dispuutshuis, gaat u er dan mee akkoord dat het pand gebruikt kan worden voor borrels, debatten en feesten? Immers, als het geen woonruimte meer is, is dat de functie die een dispuutshuis zal vervullen.
Kamerbreed Nijmegen schreef op 21 januari 2020 om 11:59
U gaat te makkelijk voorbij aan de wet door te stellen dat ze niet illegaal verkameren. Het is namelijk zo dat het pand vanaf 1-1-2018 illegaal verkamerd wordt immers vanaf dat moment stelt de lokale regelgeving dat je vergunning plichtig bent bij verhuur vanaf 3 kamers of meer.
Waarom dit dispuut( naast de andere 7 stuks zoals te lezen valt ) geen gebruik heeft gemaakt van de “soepele” inkeerregeling (1-1-2018 tot 30-06-2018) blijft voor ons gissen. Je zou mogen verwachten dat juist dit dispuut zijn zaakjes op orde zou hebben, omdat op de website een aantal malen gepubliceerd wordt;
“Wederom zal Nijmegen kijken hoe het Kroegdispuut zijn zaken geregeld heeft. Namelijk: wel Goed!”
Dat dit naar nu blijkt niet zo is, is alleen henzelf aan te rekenen, publiciteit rondom het veranderende beleid genoeg geweest namelijk.
Indien het (kroeg)dispuut wel een vergunning heeft dan is dat zo!
J Verschueren schreef op 21 januari 2020 om 13:59
Wat een zwakke verdediging.Wijzen met de vinger naar de overkant!
Jullie pand is een Blikvanger op een van de mooiste plekken aan een van de Singels, behorend tot het “Gemeentelijk en Rijksbeschermd stadsgezicht 19de eeuwse schil”.
Helaas echter niet alleen door zijn prachtige architectuur ook is het een blikvanger qua verwaarlozing en verrommeling door versleten terrasmeubels, opstapeling vuilniszakken, en ” alternatieve” of ontbrekende vensterbedekking.
Het veelvuldig woord KROEGdispuut verwijst tevens naar….
“Samenspannen” van de buurt…..een eigen mening staat in deze buurt voorop.”Samenwerking” met de buurt voor verbetering leefbaarheid behoorde jarenlang tot de mogelijkheden!
Had eerder bezonnen!
Stan Koershuis schreef op 26 januari 2020 om 17:26
Het was niet mijn intentie te ‘vingerwijzen’ en schuld te verleggen. Ik heb wel het gevoel dat met name overlast uit het verleden en uit het centrum in het algemeen (wellicht versterkt door het negatieve imago van dispuutshuizen) ons nu parten speelt. Ik woon sinds 2017 op dit huis, en wij doen er alles aan om overlast te voorkomen. We zien er op toe dat geluidsoverlast binnen de perken blijft, fietsen binnen het hek staan en er geen vuilniszakken of kapot tuinmeubilair rondslingert. Vanuit de buurt krijgen we ook signalen dat het beter is geworden, en dat lijkt, gezien het interview met de raadsleden, een Nijmegen-brede tendens te zijn. Is het beleid nog ergens goed voor geweest.
Want over dat beleid gesproken: dat vond zijn oorsprong in het tegengaan van verdere verkamering. En daar is niets mis mee. Wij zijn ook voor een leefbare buurt voor iedereen. Natuurlijk moet ons huis ook voldoen aan de eisen die aan een studentenhuis gesteld worden. Daarom zijn er qua beheer en brandveiligheid maatregelen getroffen in overleg met gemeente en wijkagent.
Ik vind het wel vervelend om te lezen dat blijkbaar de indruk bestaat dat er sprake is geweest van een ‘soepele’ overgangsregeling. Niet alleen heeft de gemeente nagelaten ons huis actief te informeren (gemeente heeft in 1957 al laten weten akkoord te zijn met het vestigen van een studentenhuis op ons adres), ook heeft de ODRN in die overgangsperiode bij voorbaat aangegeven dat een vergunning waarschijnlijk niet gegeven zal worden. We zijn daar niet de enige in: de Rechtbank behandelt nu 30 vergelijkbare beroepszaken uit onze stad.
Ik hoop vooral dat ik kan blijven wonen waar ik woon, en dat doe ik graag in goede verstandhouding met mijn buren. Mocht u desondanks overlast ervaren, spreek ons er gerust op aan.