De meeste universiteiten zijn blij met de komst van de promotiestudent, zoals staatssecretaris Zijlstra die heeft aangekondigd. Maar sommigen, zoals ook de Radboud Universiteit, zouden liever zien dat de promovendus een gewone werknemer blijft.

Al jaren doen universiteiten pogingen om promovendi een studiebeurs te geven in plaats van een salaris. Dit zogenoemde bursalensysteem zou enorm in de kosten schelen, omdat de universiteiten dan geen sociale lasten hoeven te betalen. In de vorige regeerperiode sprak de Tweede Kamer – inclusief VVD en CDA – zich uit tegen de ‘bursaal’. Toenmalig PvdA-minister Plasterk overwoog zelfs om universiteiten op hun budget te korten, als ze hun promovendi de status van werknemer zouden misgunnen.

Radboud
Maar de tijden veranderen. VVD-staatssecretaris Halbe Zijlstra is van plan de wet te wijzigen: promovendi zouden niet langer als werknemers beschouwd hoeven worden. Ze zouden ook als bursaal aan de slag kunnen, met een studiebeurs. De Radboud Universiteit is er van oudsher op tegen. ‘De Radboud Universiteit was de eerste die promovendi als werknemers zag’, stelt een woordvoerder. ‘En dat willen we in principe zo houden. Promovendi moeten hun werk onder goede omstandigheden kunnen doen.’ Twente zit op dezelfde lijn. ‘Zeker in de technische onderzoeksrichtingen is het nu al lastig genoeg om promovendi te vinden.’ Ook Wageningen Universiteit ‘voelt zich goed bij het huidige stelsel’, stelt de raad van bestuur.

Toejuichen
In Maastricht en Groningen juichen de universiteiten het plan van Zijlstra juist toe. Groningen noemt het ‘uitstekend en zeer verstandig’. De universiteit heeft vorig jaar nog een rechtszaak tegen vakbond Abvakabo/FNV verloren over de bursalenkwestie.
Ook de twee Amsterdamse universiteiten VU en UvA en de Erasmus Universiteit Rotterdam kunnen zich vinden in een bursalenstelsel. Een woordvoerder van Erasmus: ‘We willen de werknemerpromovendi niet afschaffen, maar de promotiestudent sluit beter aan op de internationale formule van de PhD-student. Dat is handig voor buitenlandse promovendi.’ Dat laatste beamen Utrecht en Eindhoven en ook de TU Eindhoven sluit zich er bij aan.

Intussen hoopt Nijmegen dat de andere universiteiten niet massaal op een bursalenstelsel zullen overstappen. ‘In het meest negatieve scenario worden we misschien financieel gedwongen om op het bursalensysteem over te gaan’, speculeert de woordvoerder, ‘maar daar zitten wij niet op te wachten.’

De andere universiteiten beraden zich of konden nog niet reageren. /HOP

Lees hier eerdere berichten over dit onderwerp.