Pieter Medendorp, hoogleraar Sensomotorische integratie van de Radboud Universiteit, ontvangt een Vici-subsidie van 1,5 miljoen euro van NWO. Daarmee gaat hij de komende vijf jaar onderzoek doen naar de rol die de hersenen spelen bij het kiezen voor de meest effectieve of efficiënte acties in een onzekere, dynamische omgeving. Medendorp is de vierde Radboudonderzoeker die dit jaar een Vicisubsidie ontvangt. 

We zijn voortdurend in beweging en voeren tegelijkertijd ook allerlei acties uit. Schijnbaar onbewust anticiperen we op een beweging van ons lichaam, terwijl we tegelijkertijd de veranderende posities van onszelf en die van de bewegende mensen of objecten om ons heen, daarbij betrekken. Ook beslissen we om bepaalde objecten te vermijden en de meest effectieve actie uit te voeren, we anticiperen zelfs op de keuzes die we daarna zelf maken. Dit alles gebeurt onbewust en we hebben controlemechanismen die zorgen dat we de juiste beslissingen nemen, of niet.

Voetballen
‘Ik vergelijk het vaak met voetballen’, zegt Medendorp. ‘Stel, je bent Barcelona’s spits Lionel Messi en je speelt de finale in de Champion’s League. Je bent constant in beweging: dribbelend, sprintend op topsnelheid. Tegelijkertijd houd je de posities van de teamgenoten in de gaten, passeert drie aanvallende tegenstanders die je uit balans proberen te brengen en schiet de bal op het juiste moment, met linker of rechtervoet en scoort! Dit voorbeeld maakt duidelijk hoe goed mensen zijn in het waarnemen, kiezen en handelen, terwijl ze zelf ook bewegen.’

Slee
Hoe het brein dit regelt, gaat Medendorp de komende vijf jaar verder onderzoeken met een team van vijf medewerkers:  twee postdoc’s, twee aio’s en een technicus. Dat gebeurt met verschillende technieken in het Donders SensoriMotorLab. Zo nemen proefpersonen plaats in een vestibulaire slee (zie foto), dat is een slee die beweegt en je evenwicht verstoort.  Op de proefpersonen worden vervolgens verschillende krachten losgelaten en ze krijgen visuele of andere sensorische informatie, die soms past in een beweging, maar soms ook tegennatuurlijk is. Hierbij worden bewegingen van ogen, armen, handen en benen gemeten.

Ook een ERC
Eerder dit jaar ontving Pieter Medendorp ook al een  Europese Starting Grant van anderhalf miljoen euro. Dat onderzoek is gericht op taakuitvoering en gaat over de rol van sensorische, motorische en cognitieve signalen terwijl we in beweging zijn. / Bets Berntsen