In de universitaire gezamenlijke vergadering (UGV) werd maandagmiddag een evaluatie van de Basiskwalificatie Onderwijs (BKO) besproken. De BKO, wat is dat eigenlijk? Vox legt het uit.

Wat is dat, de Basiskwalificatie Onderwijs (BKO)? Kort door de bocht: een diploma dat bevestigt dat een docent over de didactische vaardigheden beschikt die een Nederlandse universiteit van haar staf verwacht. Het is de bedoeling dat driekwart van de vaste medewerkers die meer dan een dag onderwijs per week geven over de BKO beschikt – dat is in ieder geval de ambitie die de Radboud Universiteit zichzelf oplegt. Zover is het overigens nog niet: het college van bestuur maant de faculteiten in een notitie wat meer haast te maken.

Hoe kom je aan zo’n BKO? Het proces is bij iedere faculteit ruwweg hetzelfde. Na een gesprek met een leidinggevende wordt een leerpad – welke vaardigheden moeten er worden verbeterd? – uitgestippeld. De docent gaat onder begeleiding van een coach aan de slag en houdt een portfolio bij. De kandidaat en coach beslissen wanneer hij of zij klaar is voor toetsing. Dan wordt de portfolio ingediend. De toetsingscommissie beoordeelt vervolgens aan de hand daarvan en van een gesprek of de docent het bekoorde BKO verdiend heeft.

Hoe ze dat precies doen, dat mogen de faculteiten over het algemeen zelf bepalen. Wel gaf het college van bestuur maandag tijdens de universitaire gezamenlijke vergadering (UGV) aan dat er een aantal zaken ‘moet worden geharmoniseerd’. Denk er dan aan dat iedere toetsingscommissie over een externe deskundige (niet van de opleiding) dient te beschikken, en een eindgesprek overal onderdeel van de procedure hoort te zijn. Dat is nu niet altijd het geval, er zijn erg veel uitzonderingsregeltjes. Zo zijn er faculteiten waar docenten die al vijf jaar in dienst zijn op basis van een dossier het BKO kunnen halen, of waar ervaren docenten een verkorte procedure kunnen volgen.

En dan? Dan heb je een certificaat dat – als het goed is – bij iedere Nederlandse universiteit geldig is en aangeeft dat je over bepaalde vaardigheden beschikt. Wie de BKO binnen tikt en dan de smaak te pakken heeft, kan proberen de Uitgebreide Kwalificatie Onderwijs (UKO) te behalen. Dat is geen verplichting; de UKO is niet zozeer op het geven van onderwijs gericht, maar op het ontwikkelen van onderwijs.

Hoe verloopt het? Het slagingspercentage? Honderd procent. Iedere docent die besluit voor het diploma te gaan, is tot op heden geslaagd. Dat is op zijn zachtst gezegd een wat opvallende statistiek. Zouden meerdere groepen studenten dat voor hetzelfde vak halen, dan zouden daar vraagtekens bij worden gezet. Maar dat is geen terechte vergelijking, geeft rector magnificus Bas Kortmann desgevraagd aan. ‘Het is geen cursus die afgerond wordt met een examen. Het is deel van een systeem om de onderwijskwaliteit te bewaken en te verbeteren. Deelnemende docenten leggen een portfolio aan, kijken naar hun sterke en zwakke punten, en werken aan die zwakke punten. Als dat proces is afgerond, dan pas leveren ze hun portfolio in.’ Niet zo gek dat ze dan slagen, aldus de rector. ‘Met de kwaliteit van ons onderwijs zit het wel goed, kijk naar de evaluaties, naar de enquêtes.’ / Mark Merks