Vanwege de Boekenweek die dit jaar in het teken staat van ‘vriendschap’, belichten we de komende dagen vriendschappen op de campus. Vandaag de filosofen Tim Houwen en Wouter Sanderse. ‘Het goede leven kan niet zonder vriendschap.’

Tim: ‘We leerden elkaar kennen toen we in 2003 allebei met de bovenbouw van de filosofiestudie begonnen. Ik kwam van politicologie, Wouter van bedrijfscommunicatie.’
Wouter: ‘Het begon met koffiedrinken, daarna maakten we eetafspraken. En wat we vooral deden was praten, heel veel praten. Dat is eigenlijk nooit veranderd.’
Tim: ‘In de begintijd hadden we het veel over de filosofie, later lagen de onderwerpen steeds vaker ook op het persoonlijk vlak. We spreken heus niet alleen over filosofie.’
 
Wouter: ‘Binnenkort ga ik bijvoorbeeld samenwonen en natuurlijk bespreken we zulke dingen ook. Al moet ik toegeven dat er geen avond voorbij gaat zonder dat filosofie aan de orde komt. We kunnen gerust een avond van zes tot twaalf doorbrengen om over zoiets als democratie te praten.’
Tim: ‘De vriendschap wortelt niet zozeer in een gezamenlijke passie voor een bepaalde filosoof. Je hoeft niet allebei van Schopenhauer te houden, juist niet.’
Wouter: ‘Wat we vooral delen is de fascinatie voor de praktische filosofie, het doordenken van maatschappelijke problemen. Tims interesse gaat daarbij meer uit naar democratie, terwijl ik me meer met het onderwijs bezighoudt. Tim: ‘We zijn nog een paar maanden collega’s. Als onze promoties straks zijn afgerond en Wouter in Utrecht gaat wonen, zullen we iets meer moeite moeten doen om de vriendschap te onderhouden.’
Wouter: ‘We zullen elkaar dan nog een keer in de drie, vier weken zien. Je bent daardoor minder op de hoogte van elkaars dagelijkse wel en wee.’
Tim: ‘Een recente studie wees uit dat mensen minder tijd aan vriendschappen besteden. Het werk wordt belangrijker, en de huiselijke kring. Daardoor kan vriendschap onder druk komen te staan.’
 

Wouter: ‘Er zal zeker iets veranderen. Vriendschap is volgens mij gebonden aan je levensfase. Zoals wij de afgelopen vijf jaar met elkaar omgingen zie ik als een verlengde studententijd. In een latere levensfase gaan andere relaties, zoals een gezin, meer ruimte innemen. Maar ik zie aan de aard van onze vriendschap niet wezenlijk veranderen.’Tim: ‘Je kunt onze vriendschap een karaktervriendschap noemen. Die kunnen tegen een stootje.’
Wouter: ‘Bij een zakenvriendschap of hobbyvriendschap ligt dat anders: als de gezamenlijke activiteiten of het voordeel dat je aan een ander hebt wegvallen , dan is de vriendschap ook weg.
Tim: ‘Sommige filosofen vinden daarom iets als een voetbalvriendschap van een lagere orde. De echte vriendschap berust op diepere verbondenheid. Dat je elkaar waardeert om wie je bent, en elkaar het beste in het leven toewenst.’
Wouter: ‘Ik huldig de opvatting dat een vriendschap geen ‘hobby’ is. Het is geen relatie die je erbij doet als het goed uitkomt. Je kúnt niet zonder. Zonder een goede vriend kan er zoals Aristoteles zegt geen sprake zijn van een “goede leven”.’ / Paul van den Broek

Op het boekenbal aanstaande zaterdag in de Vereeniging verzorgen Wouter Sanderse en Tim Houwen een samenspraak over vriendschap, als bijdrage van het Soeterbeeck Programma aan het festival.