Duitsland is niet van plan om Nederland te compenseren voor de Duitse studenten die hier hun opleiding volgen. De oosterburen willen alleen in Europees verband afspraken maken.
Er komen steeds meer Duitse studenten naar Nederland, ook voor fixusopleidingen als geneeskunde. Afgelopen najaar barstte de discussie weer los: verdringen Duitse studenten de Nederlandse niet? Waarom moet Nederland betalen voor het onderwijs van Duitsers?

Brief parlement
Vlak voor de kerstvakantie stuurde staatssecretaris Zijlstra hierover een brief naar het parlement. Hij heeft de kosten en baten van buitenlandse studenten nog niet op een rij, maar belooft alvast dat hij het beleid gaat aanscherpen. Hij ziet een gevaar in een ‘ongebreidelde toename’ van buitenlandse studenten in het Nederlandse hoger onderwijs.
Van Zijlstra moeten hogescholen en universiteiten daarom stoppen met opleidingen die volledig op Duitse studenten zijn gericht. Bij de werving van studenten uit andere EU-landen zou het niet om studentenaantallen moeten gaan. De staatssecretaris dreigt zelfs met ingrijpen als onderwijsinstellingen hun geld ‘ondoelmatig’ besteden.

Verrekensysteem
Maar hij kan Duitse studenten niet weren, vanwege het vrije verkeer van burgers in de Europese Unie. Duitsers moeten in Nederland tegen dezelfde voorwaarden kunnen studeren als Nederlanders. Hun opleiding wordt door Nederland bekostigd en ze betalen evenveel collegegeld als Nederlandse studenten. Ze krijgen alleen geen studiefinanciering.
Toch hoopt Zijlstra dat hij met Duitsland – of met de deelstaten aan de grens van Nederland – afspraken kan maken over een verrekensysteem. Duitsland zou dan de kosten voor de eigen studenten moeten dragen.

Bundestag
Dat laatste kan hij voorlopig wel vergeten, zegt parlementair staatssecretaris Helge Braun, de vertegenwoordiger van de Duitse minister van Onderwijs in de Bundestag. Op de nieuwssite EurActiv.de zegt hij alleen op Europees niveau te willen praten over zo’n verrekensysteem, al druist het eigenlijk in tegen de Europese gedachte dat EU-burgers mobieler zouden moeten worden.
Verder haalt hij de schouders erover op. Uiteindelijk komen er meer studenten uit andere EU-landen naar Duitsland dan dat er Duitsers over de landsgrenzen gaan studeren. Dus zo’n systeem zou Duitsland alleen maar geld opleveren. Begrip voor de Nederlandse situatie heeft hij wel, maar over bilaterale afspraken wil hij niet praten.

Bureaucratie
Ook de Radboud Universiteit zit niet echt op zo’n verrekensysteem te wachten. Projectleider Duitslandwerving Inge van Dijk vreest dat het alleen maar meer bureaucratie met zich mee zal brengen. Ze vindt het bovendien eenzijdig om alleen naar de studiekosten te kijken. De Duitse studenten leveren de Nederlandse samenleving volgens haar ook veel op. Bijvoorbeeld  in bijdragen aan de lokale economie of aan de internationale uitstraling van het onderwijs. HOP / Martine Zuidweg