Zijn studenten écht zo enthousiast over het bindend studieadvies?

18 mei 2023

Leg de lat voor eerstejaars niet lager, schrijven de rectoren van de Nederlandse universiteiten in De Telegraaf. Een van de argumenten: de overgrote meerderheid van de studenten ervaart het bindend studieadvies als neutraal of positief. Maar is dat zo?

Minister Dijkgraaf wil de druk voor eerstejaarsstudenten verlagen. De norm voor het bindend studieadvies (bsa) gaat wat hem betreft omlaag naar hooguit 30 punten in het eerste jaar en nog eens 30 punten in het tweede jaar.

De hogescholen vinden het prima, maar de universiteiten zijn mordicus tegen. Dinsdag schreven de rectoren in dagblad De Telegraaf een open brief aan de minister, samen met actiegroep WOinActie en vier universitaire studentenraden. Zwak de norm niet af, is hun pleidooi.

“Volgens zijn eigen Monitor Beleidsmaatregelen ervaart de overgrote meerderheid (88%) van de studenten het bsa als neutraal of positief”, schrijven ze. “De minister zal met deze plannen de stress dus niet verlagen, maar verleggen.”

Wat staat er in de Monitor beleidsmaatregelen?

Daarin staan twee grafieken over het bindend studieadvies. Eerstejaarsstudenten is gevraagd of het bsa-beleid van de opleiding een plus- of minpunt was bij de studiekeuze. Hoe hoger de norm, hoe meer het bsa als nadeel wordt gezien.

En als ze eenmaal studeren?

Ook is gevraagd – en hier baseren de rectoren zich op – hoe het bindend studieadvies dit studiejaar invloed heeft gehad op hun studiegedrag. Dan zegt minstens 12 procent van de eerstejaars wo-studenten dat het een negatieve invloed had (en dat percentage is iets hoger als het bsa strenger is). Ongeveer een op de drie spreekt van een positieve invloed. De rest is neutraal, of de positieve en negatieve invloed houden elkaar in evenwicht.

Is de vraag naar de invloed van het bsa op het studiegedrag hetzelfde als de vraag ‘hoe ze het ervaren’?

Nee, niet helemaal. Je zou ook kunnen vragen of studenten voorstander zijn van het bindend studieadvies. Dat is niet gebeurd. Hebben ze door het bsa minder tijd om iets naast hun opleiding te doen? Ook dat is niet gevraagd.

Ervaren ze het bsa dan als ‘neutraal of positief’?

Dat weten we dus niet.

Waarom schrijven die rectoren dat dan?

Omdat ze tegen een versoepeling van het bindend studieadvies zijn. Een van de redenen: die versoepeling kan ertoe leiden dat zwakkere studenten doorstromen naar het tweede jaar. De rectoren: “Meer studenten betekent meer werkdruk voor docenten. In een sector waar de werkdruk al zeer hoog is, is dat het laatste wat we moeten willen.”

Wat is voor studenten het voordeel van het bsa?

Dat ze op tijd weten waar ze aan toe zijn. Als ze niet geschikt zijn voor de opleiding, blijkt dat binnen een jaar en kunnen ze ergens anders hun heil zoeken. Ook is het voor sommige studenten een stok achter de deur: uit cijfers van de universiteiten blijkt dat een deel precies genoeg punten behaalt voor het bsa en er daarna met de pet naar gooit. Verhoog je de norm, dan werken ze harder. Een eenmaal opgelopen achterstand wordt vrijwel nooit weer helemaal ingehaald.

En het nadeel?

Er kunnen allerlei redenen zijn waarom studenten in het eerste jaar wat moeilijk op gang komen. Ze wonen misschien net op zichzelf, ze moeten zelfstandiger studeren… Ze hebben veel aan hun hoofd. “Te veel druk werkt verlammend, kan leiden tot slechtere leerprestaties en vertroebelt zo het beeld of een student al dan niet geschikt is voor een opleiding”, zegt Dijkgraaf. Dat geldt natuurlijk niet voor alle studenten, maar voor sommigen.

Zijn studenten nu vóór of tegen het bsa?

Het ligt eraan wie je het vraagt. Slechts vier universitaire studentenraden hebben de brief van de rectoren mede ondertekend. De landelijke studentenorganisaties ISO en LSVb denken er heel anders over. Zij hebben de plannen van Dijkgraaf voor een lager bsa juichend ontvangen.

Leuk dat je Vox leest! Wil je op de hoogte blijven van al het universiteitsnieuws?

Bedankt voor het toevoegen van de vox-app!

6 reacties

  1. Hannah schreef op 19 mei 2023 om 14:08

    Studie vertraging is niet negatief

    • A.D. schreef op 20 mei 2023 om 08:27

      Er is wel een essentieel verschil tussen doelbewust vertragen in je derde bachelorjaar om een bestuur te doen, en noodgedwongen vertragen in je eerste jaar omdat de universiteit gewoon niet bij je past. In dat laatste geval is studievertraging wel degelijk problematisch.

  2. Student schreef op 20 mei 2023 om 09:35

    Er moet toch altijd nog een middel blijven om mensen die een studie gewoon niet aankunnen (en dat zijn er eigenlijk nog altijd te veel omdat er te veel mensen op de universiteit mogen studeren), weg te kunnen sturen.

    • Georg Huppertz schreef op 22 mei 2023 om 06:35

      Maar als te veel te zwakke studenten toegang krijgen tot de universiteiten, dan zou daar natuurlijk al in de voorselectie iets tegen gedaan moeten worden. Een BSA is dan eigenlijk symptoombestrijding. Is er een eenduidig beeld van wie die te zwakke student is?

    • Jasmine schreef op 23 mei 2023 om 15:00

      Het lijkt me dat je daarvoor naar het eindexamen in de desbetreffende richting moet kijken.

  3. Anco Peeters schreef op 22 mei 2023 om 10:38

    “Als ze niet geschikt zijn voor de opleiding, blijkt dat binnen een jaar en kunnen ze ergens anders hun heil zoeken.”

    De onderliggende aanname is dat geschiktheid gemeten kan worden aan de hand van hoeveel studiepunten iemand haalt. Niet een aanname waar ik het zonder meer mee eens ben. Tuurlijk, er zijn examencommissies waar je dispensatie kunt aanvragen voor het uitstellen van je bsa. Toch vrees ik dat in de praktijk veel studenten die vertraging oplopen zichzelf wegselecteren van de opleiding ipv officieel uitstel aanvragen. Zeker als die studenten als ‘zwak’ worden weggezet.

    Laten we dus waken voor het vervallen in de retoriek van de rectores: studievertraging zegt niets over of een student ‘zwak’ of ‘sterk’ is. Als werkdruk het probleem is, los het probleem dan op aan de personeelskant en schuif het niet af op studenten.

Geef een reactie

Vox Magazine

Het onafhankelijke magazine van de Radboud Universiteit

lees de laatste Vox online!

Vox Update

Een directe, dagelijkse of wekelijkse update met onze artikelen in je mailbox!

Wekelijks
Nederlands
Verzonden!