column

HOVO

28 sep 2020

Ik snap ook wel dat deep down de universiteit ook maar een bedrijf is dat zich niet kan veroorloven al te veel geld kwijt te raken – in ieder geval niet structureel veel meer geld dan erin komt – maar kom op zeg, de opheffing van HOVO is toch wel even een dingetje. De universiteit is niet een gewoon bedrijf, dat alleen maar bedrijfseconomisch naar haar taken kan kijken. Er is toch ook nog zoiets als maatschappelijke verantwoordelijkheid, als valorisatie, als iets teruggeven aan de maatschappij die al dat onderzoek en onderwijs financiert. En hoe kan dat nou beter dan met onderwijs voor ouderen, mensen die hun hele leven hebben meebetaald aan onze universiteit – zeker in het kader van het door de universiteit zo ronkend omarmde life-long learning.

Maar dat life-long learning blijkt enkel bedoeld te zijn voor mensen in hun productieve fase, voor de werkende medemens. Zo gauw het hakmes van de pensionering valt, vervalt blijkbaar het belang van educatie, want de maatschappij heeft er niets meer aan. Hoe kortzichtig dat is hoef ik eigenlijk niet uit te leggen, maar ik doe het lekker toch: onderwijs op latere leeftijd zorgt voor een grotere vitaliteit binnen een groeiende groep ouderen en daarmee tot afnemende gezondheidskosten – ziehier het maatschappelijk belang van dit instituut. Maar nee, HOVO is niet kostendekkend, vooral niet nu de zalen niet gevuld kunnen worden door corona, en wordt daarom de nek omgedraaid.

Dat vind ik om twee redenen zuur. Ten eerste omdat ik het juist leuk vind om aan zeer betrokken studenten te doceren, en dat zijn de HOVO-cursisten in hoge mate, en ten tweede omdat ik zelf zo langzaamaan richting HOVO-gerechtigde leeftijd ga en dus buiten de HOVO-boot ga vallen. Tamelijk egocentrische redenen, dat geef ik toe, maar die komen dus bovenop dat maatschappelijk belang dat een stukje breder is dan mijn eigen behoeftes, waarmee ik wel weer goed zit qua sociale insteek, lijkt mij.

Het lijkt me nogal kortzichtig om de deur achter HOVO te sluiten. Dat corona, dat zal toch heus wel eens beheerst worden (en zo niet, dan kunnen er wel meer onderwijsvormen op de schop), en als je zo naar de demografische ontwikkelingen kijkt dan komt er een forse groei van de doelgroep aan die ook nog eens behoorlijk wat te makken heeft. Een minstens kostendekkende tijd ligt voor HOVO dus in het verschiet – ware het niet dat voor die tijd de bejaarde al met het badwater is weggegooid. Doodzonde – om nog maar te zwijgen over de gevolgen voor die leuke mensen die dit allemaal organiseren.

Lees alle columns van PH neutraal

12 reacties

  1. Marc De Kesel schreef op 28 september 2020 om 17:31

    Wat een welkome reactie op een volstrekt niet te begrijpen beslissing. Doodzonde is het om het HOVO naar het NIETS te verwijzen. Volstrekt niet te legitimeren. De universiteit krijgt haar geld van een democratisch georganiseerde samenleving (wat een geluk!). Een gepaste democratische hoffelijkheid is het om ook aan niet-studenten universitair onderwijs aan te bieden, zeker aan senioren die haar een warm hart toedragen. Het is in de verste verte geen onbeleefde geste! Ook in coronatijden blijft de muze van de Hoop boven de planeet haar sierlijke zweefoefeningen maken en helpt ze misschien wel beleidsmakers inzien dat genomen beslissingen teruggedraaid kunnen worden.

  2. Jan Bransen schreef op 29 september 2020 om 00:42

    Ja, het is echt jammer dat HOVO zomaar verdwijnt.
    En hoewel ik de toonzetting van deze column begrijp, denk ik dat juist de economische of financiële duiding van de redenen om HOVO op te heffen of te behouden, zorgen voor een miskenning van de meerwaarde van HOVO, of van welk onderwijs dan ook.
    Want ‘deep down’ is de universiteit natuurlijk juist helemaal geen bedrijf, net zo min als onze samenleving een bedrijf is. Je begrijpt maar weinig van onderwijs als je denkt dat investeren in onderwijs een economische of financiële handeling is. Investeren in onderwijs is een kwestie van enthousiasme, van passie, van belangeloze toewijding, net als investeren in je ouders, je kinderen en je partner. Het is wat je doet, omdat dat doen zelf zijn eigen meerwaarde is. Ons leven, ons samenleven en dus ook ons onderwijs (ons samenleren) gaat nooit om wat je er aan het eind aan overhoudt. Want aan het eind ga je immers gewoon dood.
    Maar voor het zover is, gun ik iedereen een zo waardevol mogelijke tussentijd. Vooral de mensen die ook na hun 67e nog willen blijven leren. Daarom zou HOVO moeten blijven. Juist omdat je op die leeftijd al genoeg situaties tegenkomt waarin het evident is dat jij al afgeschreven bent.
    En dat onderwijs geld kost…?
    Natuurlijk. Het hele idee dat onderwijs kostendekkend zou moeten zijn is bespottelijk.

  3. Curry51 schreef op 29 september 2020 om 11:44

  4. Guido van Gemert schreef op 1 oktober 2020 om 17:07

    Corona brak een superinteressante collegereeks over biodiversiteit af. Ik wil de rest ook nog krijgen. HOVO moet blijven!

  5. Eva van Teeseling schreef op 1 oktober 2020 om 17:34

    Volkomen eesn met voorgaande sprekers; ik had het niet mooier kunnen verwoorden!
    Ook ik keek er naar uit om volgend jaar, op pensioengerechtigde leeftijd, een HOVO-cursus te gaan doen.
    Geacht college, heroverweeg alstublieft deze beslissing.
    Ik heb als medewerker bij de servicebalie van de universiteitsbibliotheek zoveel enthousiaste ‘hovisten’ gesproken over hun cursussen en wat deze hen bracht; dit mag niet verdwijnen!

  6. Wil Rubrech schreef op 2 oktober 2020 om 08:21

    Jarenlang de cursisten van de HOVO geholpen aan de balie.
    Jarenlang een prima samenwerking met de organisatie wat hele lieve mensen zijn.
    HOVO hoort bij het Erasmusgebouw.
    HOVO moet blijven!

  7. Jurgen Brink schreef op 6 oktober 2020 om 17:46

    Mijn voorstel is om het HOVI op te richten: Hoger Onderwijs Voor Iedereen! Ik denk namelijk dat met de doelgroepvernauwing die het HOVO nu eenmaal had (voor ouderen) het instituut uiteindelijk zichzelf tekort heeft gedaan en het niet meer mogelijk bleek om een kostenneutrale bedrijfsvoering te realiseren. Ik als midden veertiger deins wellicht toch terug om bij onderwijs voor ouderen in de collegebank aan te schuiven, terwijl ik ook natuurlijk graag meer leer over internationale betrekkingen, dierfysiologie etc.

    De reageerders die hun beklag doen dat het belachelijk is dat de universiteit niet bereid is om geld toe te stoppen, adviseer om hun grieven bij de Rijksoverheid neer te leggen: die maakt namelijk dat de universiteit het geld dat zij van de overheid ontvangt niet in het HOVO mag stoppen (kruissubsidiëring), of zijn we als universiteit bereid om inkomsten uit derde geldstroom onderzoek voor dit soort maatschappelijke initiatieven te gebruiken.

  8. Tiny Jacobs schreef op 3 december 2020 om 17:51

    In bovenstaande reactie zijn veel redenen genoemd, die stuk voor stuk een pleidooi vormen vóór voortzetting van de HOVO. Ik ben het daarmee volledig eens.

  9. Rieky Reukers schreef op 4 december 2020 om 16:09

Geef een reactie

Vox Magazine

Het onafhankelijke magazine van de Radboud Universiteit

lees de laatste Vox online!

Vox Update

Een directe, dagelijkse of wekelijkse update met onze artikelen in je mailbox!

Wekelijks
Nederlands
Verzonden!