Succesvolle therapie tegen agressie bij kinderen blijkt het angstsysteem diep in de hersenen te kalmeren. Dit is opnieuw een aanwijzing dat agressieve kinderen eigenlijk bange kinderen zijn, zegt hoogleraar Ontwikkelingspsychopathologie Isabela Granic. ‘Kinderen worden angstig als ruzies niet worden bijgelegd.’

Ongeveer de helft van de vragen in de jeugdhulpverlening gaat over agressiviteitsproblemen, schat de uit Canada afkomstige Granic. ‘In de wetenschap is het een dogma dat agressieve kinderen rotkinderen zijn die voortkomen uit agressieve, disfunctionele gezinnen. Kinderen zouden in zo’n gezinscontext niet leren hun emoties te reguleren. Maar dit idee klopt niet.’

Agressief kind is bang
Granic keek naar woede en ruzie in honderden gezinnen met en zonder agressieve kinderen. In families waar de kinderen geen agressief gedrag vertonen is net zo goed ruzie. ‘Natuurlijk. Maar in deze gezinnen worden ruzies bijgelegd. En dat maakt het grote verschil. Dat ouders conflicten met hun kinderen repareren, maakt dat de kinderen zich veilig en zeker voelen. Ze leren ook dat het veilig is om ruzie te maken: het komt weer goed.’

Neuropsychologische munitie
Ouders, therapeuten en leerkrachten herkennen de visie van Granic, maar collega- gedragswetenschappers lijken haar ideeën te soft te vinden. Daarom is ze blij dat haar hardere neuropsychologische onderzoeken munitie geven voor haar hypothese. De net geaccepteerde studie in Development and Psychopathology bekijkt met EEG de activiteit van hersengebieden voor en na een agressietherapie. Het diep in het brein gelegen vecht- of vluchtsysteem van kinderen voor wie de therapie heeft gewerkt, is minder actief geworden. Van een sterkere controle (door de dorsale anterieure cingulate cortex; dACC) van hun emotionele uitbarstingen is echter geen spoor te vinden. ‘De kinderen zijn minder agressief omdat ze minder bang zijn geworden.’
Isabela Granic spreekt 13 april haar oratie uit met de titel: ‘Don’t worry, be angry’. Want het goede nieuws voor ouders is dat het niet erg is om af en toe te ontploffen tegen je kroost. Als je het maar weer goed maakt. ‘You know – it was not so silly after all what my grandma used to say… don’t go to bed angry.’ / Iris Roggema