Dubbelsterren cirkelen gewoonlijk keurig om elkaar heen, maar de dubbelster  J1903+0327 houdt zich niet aan de regels. Het object – one of the strangest things in space – bestaat uit een milliseconde pulsar en een gewone ster, die een wijde, elliptische baan rond de pulsar beschrijft. Nederlandse sterrenkundigen, onder wie Gijs Nelemans van de Radboud Universiteit, hebben nu een aannemelijke verklaring gevonden voor deze ongebruikelijke baan. Astrophysical Journal publiceert de resultaten binnenkort.

Geen witte dwerg

Milliseconde pulsars zijn neutronensterren die meer dan honderd keer per seconde om hun as draaien. Ze worden doorgaans begeleid door een witte dwerg met lage massa die in een dag of tien om de pulsar draait. De banen van deze dubbelsterren zijn nagenoeg cirkelvormig. Maar wie schetste de verbazing van de wetenschappers: milliseconde pulsar J1903+0327 wordt begeleid door een zon-achtige ster in een excentrische baan met een periode van bijna honderd dagen. Alles lijkt erop te duiden dat  J1903+0327 op een heel andere manier is gevormd dan eerder gevonden dubbelsterren.

Eruit geknikkerd
De astronomen, onder wie Gijs Nelemans van de Radboud Universiteit Nijmegen, beargumenteren dat J1903+0327 oorspronkelijk uit drie sterren bestond en zijn huidige toestand heeft bereikt als gevolg van een dynamische interactie in het drievoudige stersysteem. Bij de geboorte was de drievoudige ster stabiel, maar door het uitwisselen van massa in de binnenste dubbelster is het drievoudige systeem instabiel geworden en is de derde ster (de begeleider) is ‘eruit geknikkerd als een kanonskogel’. De ster is nog steeds zoek en het is onwaarschijnlijk dat deze zal worden teruggevonden. /Iris Roggema Bron: Persbureau Nova