Het is internationale vrouwendag. Vanmiddag gaan Geertje Mak, universitair docent Gendergeschiedenis, en politicoloog Niels Spierings in discussie met de gerenommeerde econome Deirdre McCloskey over gender crossing (het veranderen van geslacht). Deirdre, vroeger Donald, liet zich op 53-jarige leeftijd transformeren tot vrouw. Ze was dertig jaar getrouwd en heeft twee volwassen kinderen die sinds haar transformatie geen contact meer met haar hebben. McCloskey is openhartig over haar transformatie en vertelt hierover in haar boek Crossing: A memoir. Geertje Mak heeft onderzoek gedaan naar mannelijke vrouwen in de negentiende eeuw en ze schrijft nu een boek over hermafroditisme (tweeslachtigheid) in dezelfde eeuw. Met deze historische achtergrond stapt ze de discussie in en geeft ze haar visie over gender crossing. Volgens Mak werd er vroeger anders gepraat over sekse. ‘Sekse was meer een sociale status. Als je een broek droeg en een mannenberoep had was je gewoonweg een man.’ Tegenwoordig kijken we volgens Mak meer vanuit onszelf: wat wil of voel ik? ‘En dat is nieuw.’ De beslissing om je te transformeren maak je natuurlijk niet zomaar. In sommige delen van Amerika wordt het zelfs niet eens geaccepteerd. Deirdre, vroeger naar eigen zeggen “a big guy”, maakte haar keuze pas toen ze 53 jaar oud was. In een op internet gepubliceerde lezing vertelt ze dat het voor vrouwen makkelijker is om te transformeren naar man. Omgedraaid is het lastiger, vooral het creëren van een hogere stem. Mak: ‘Veel mensen zeggen tegenwoordig over iemand die zich heeft getransformeerd: dat moet vast heel moeilijk en pijnlijk zijn voor deze persoon. En dat is ook zo, zeker als je veel vervelende reacties krijgt.’ McCloskey kreeg veel hatelijke reacties na haar transformatie. ‘Dat is uiteraard ontzettend naar. De last van transseksualiteit wordt echter helemaal op de schouders van de transseksueel gelegd.’ Mak wil in de discussie graag ingaan op de herkomst van de haat en agressie bij omstanders. ‘Want niet alleen met degene die zich laat transformeren gebeurt iets, ook met de omgeving. En daar praten we eigenlijk niet over. Misschien is de haat en agressie wel een uiting van verdriet en verlies. We zouden wat meer moeten nadenken over opvang van de omgeving.’ McCloskey was in eerste instantie bang dat ze vanwege haar keuze haar carrière als econoom weg zou moeten gooien. Maar dit bleek niet zo te zijn. De vraag is of je na zo’n transformatie misschien toch een andere wetenschapper bent. Mak: ‘Ik denk niet dat ze echt een andere wetenschapper is, maar ze neemt natuurlijk wel nieuwe ervaringen mee die haar visie op de wetenschap kunnen beïnvloeden.’ / Soesja Verheijden