Homoseks en depressies: de laatste studententaboes
Geloof, seksualiteit en mentale gezondheid: volgens Cultuur op de Campus zijn het nog steeds taboes onder studenten. De komende weken organiseert Cultuur op de Campus drie avonden waarin ze via kunst en gesprek de thema's beter bespreekbaar willen maken, onder de noemers Sad, Sex en Sense.
#1 Sad
Veelzeggend is het zeker: voor hun serie waren Isabelle Reinders en Wesley Tilleman – twee van de makers van de nieuwe Taboo-serie van Cultuur op de Campus – op zoek naar studenten die over hun eigen ervaringen met depressies, burn-outs en eenzaamheid kwamen vertellen. ‘Die vind je nooit,’ zeiden de studentenpsychologen. En dat bleek: het was knap lastig om mensen te vinden die over hun sores kwamen vertellen.
Mentale gezondheid is een issue op de universiteit, dat is duidelijk. Zo bleek uit de enquête van vorig jaar dat een kwart van de studenten ‘leegte om zich heen’ voelt. Maar daarmee is het niet makkelijker geworden om over jezelf te praten, stellen Reinders en Tilleman. ‘Studenten willen niet op een podium staan met hun gevoelens,’ vertelt Reinders. ‘Er heerst toch een verwachting dat je het allemaal goed moet doen. Gelukkig zijn hoort daarbij.’ Tilleman beaamt dat. ‘Het is logisch dat je niet bij iedereen je hart wilt luchten, maar er lijkt daarnaast ook een angst voor maatschappelijke afwijzing te zijn.’
#2 Sex
Een ander taboe is volgens de organisatoren seks. Al gaat het daarbij vooral over seksualiteit en gender, benadrukken Reinders en Tilleman. Reinders: ‘Seks is überhaupt een lastig onderwerp. We praten er anno 2018 niet echt gemakkelijk over. Maar mensen die op zoek zijn naar hun seksuele identiteit of genderrol is dat nog moeilijker.’
Daan Janssen, voorzitter van LGBTQ+-jongerenorganisatie Dito! en betrokken bij het evenement, beaamt dat. ‘Gelukkig leven we in een tijd en een land waarin je als homo relatief vrij bent om jezelf te zijn. Maar zo makkelijk als hetero’s vertellen over hun dateleven, ga je als homo echt niet over je ontmoeting via Grindr praten. Er zit voor ons een stigma op praten over seksualiteit.’ Het doel van de avond is dan ook: dat bespreekbaar maken. Niet per se weghalen — daar is zo’n avond te kort voor — maar wel aan het licht brengen. Wanneer zou het taboe voor Janssen écht doorbroken zijn? ‘Als op jongens of meisjes vallen net zo’n normaal onderwerp wordt als op blond of bruin haar vallen.’
#3 Sense
Dan het laatste onderwerp: geloof. Dat ligt misschien iets minder voor de hand, maar is desalniettemin een belangrijk thema, stellen Reinders en Tilleman. Oók voor studenten. ‘Natuurlijk zijn we van oorsprong een katholieke universiteit, maar aan geloof lijkt een stoffig beeld te hangen. De gemiddelde student stapt niet zomaar een christelijke studentenvereniging of een moslimstudentenvereniging binnen,’ vertelt Reinders. ‘Terwijl de activiteiten van de verenigingen en studentenkerk duidelijk laten zien dat er behoefte is aan zingeving. Het speelt dus wél.’
‘Daarnaast bestaat het stigma dat geloof en wetenschap niet samen zouden gaan, vult Tilleman aan. ‘Ergens lijk je niet fanatiek te kunnen geloven én wetenschap te kunnen bedrijven. Het ultieme voorbeeld daarvan is natuurlijk de oerknal versus de creatie door God: je moet kiezen. Maar hoe doe je dat als gelovige op een universiteit? Dat zijn vragen die we bespreekbaar willen maken.’
De Taboo Series: Sense, Sex & Sad vinden plaats op 14, 21 en 28 maart om 19.30 uur in Cultuurzaal C. Steeds komt er een ervaringsdeskundige aan het woord en is er plaats voor film, theater en/of een expositie. Zie de website van Cultuur op de Campus voor meer informatie.
Flynn schreef op 6 maart 2018 om 17:55
Ik ben zelf ook homo, maar even serieus… Het gaat nooit hetzelfde worden als ´of je op bruin haar of blond haar´ valt, en dat is ook niet erg. Je geaardheid is, vanzelfsprekend, veel ingrijpender dan de nieuwe haarkleur van Simone.. Is dat een probleem??
Ik heb nooit een stigma ervaren om over mn seksleven te praten. Niemand die hierover oordeelt, en als ze dat al doen dan verschilt dit niet veel van het stigma op hetero seks (tenzij je de christelijke studieverenigingen op gaat zoeken, maarja… wie doet dat nou?)
Laten we niet doen alsof we kwetsbare eendjes zijn die met fluwelen handschoenen moeten worden opgepakt. Als je gelukkig wilt worden in het leven kun je niet verwachten dat iedereen altijd aardig tegen je doet. Moet je overigens ook niet willen, man man man wat zou dat toch een potje saai zijn. Mijn advies, zoek vrienden die je accepteren zoals je bent. Gay, dik, knap lelijk dun whatever. De rest? Zonder een dik schild kom je er niet in het leven. Dat geld voor iedereen, en ook dus voor ons homo´s. Er zijn ergere problemen in de wereld en laten we ons asjeblieft niet druk maken om microaggressions, safe spaces en huilenbalken.
Daan schreef op 7 maart 2018 om 03:11
Beste Flynn,
Ik snap je punt hoor, echt. Je kunt zelf natuurlijk als je je best doet taboes doorbreken binnen je eigen sociale kring. Echter denk ik dat je te makkelijk over het feit heen stapt dat iets wat je niet persoonlijk als een probleem ervaart, geen serieus probleem voor anderen kan zijn. Uit onderzoek naar het welzijn van lhb jongeren komt daadwerkelijk als probleem naar voren dat er weinig uitwisseling met vrienden plaatsvind wat betreft ervaringen met seksualiteit en daten en dat dit sterke gevoelens van eenzaamheid als gevolg kan hebben (https://www.rutgers.nl/nieuws-opinie/nieuwsarchief/aandacht-voor-acceptatie-van-homoseksualiteit-niet-genoeg). Tevens laten bijvoorbeeld de verwoestingen van de Suit Supply campagnematerialen waar mannen op een intieme wijze afgebeeld zijn, duidelijk zien dat lang niet iedereen tolerant tegen homoseksualiteit aan kijkt. Wil dat zeggen dat een individu geen acceptatie kan ervaren binnen de omgeving, nee. Wat het wel laat zien is dat er nog werk aan de winkel is als je kijkt naar onze samenleving wat betreft homoseksualiteit. Wil ik hier mee zeggen dat er zielig zijn, nee. Ik zou juist willen oproepen voor meer strijdbaarheid!
Om terug te komen op mijn vergelijking met haarkleur, wellicht is de bewoording wat ongelukkig en lijk ik seksualiteit te trivialiseren. Ik ben het met je eens dat dit twee hele verschillende dingen zijn. Punt is, op dit moment is een afwijkende seksuele voorkeur iets wat aangekondigd dient te worden en is voor velen nog een gevoelig punt. Zou het niet mooi zijn als er een tijd komt waar het inderdaad iets is waar niemand meer raar over op kijkt, net zoals dat niemand raar opkijkt als je zegt, ik val op mensen met rood haar.
Willem schreef op 8 maart 2018 om 13:10
“Niemand die hierover oordeelt, en als ze dat al doen dan verschilt dit niet veel van het stigma op hetero seks (tenzij je de christelijke studieverenigingen op gaat zoeken, maarja… wie doet dat nou?)”
Om #3 van dit artikel nog maar even kracht bij te zetten… Logisch dat je zelf geen last hebt van eventuele stigma’s, aangezien je er zelf blijkbaar niet vies van bent.