Redacteur Bregje Cobussen is in Griekenland. Hoe het is om daar te studeren in tijden van crisis, lees je in de volgende Vox (22 maart). Intussen bericht Bregje deze week dagelijks vanuit Athene op de site. Vandaag: ‘Mag je hier roken?’

De Athens University of Economics and Business (AUEB) ziet er nogal aftands uit. Het pand heeft al in geen jaren meer een likje verf gehad, ramen zijn kapot en overal is graffiti gespoten. Nét buiten de poort verkopen tientallen donkere mannen tassen en zonnebrillen, waarvan ze beweren dat ze écht van Louis Vuitton of Gucci zijn.
Ik word rondgeleid door bedrijfskundestudenten Ricky van Dijk en Silvian Nanarjain, die de Radboud Universiteit een semester voor AUEB verwisseld hebben. ‘Bereid je voor,’ waarschuwen zij. We stappen binnen in een verduisterde hal. Het is er druk. Een fiets staat vastgeklonken aan de trap. ‘Dat zie je hier wel vaker,’ merkt Ricky op. ‘Buiten worden ze gestolen.’ Silvian: ‘Honden zie je ook geregeld in het gebouw. Hier kan alles.’

Spandoeken
De mannen gaan me voor naar een lagere verdieping. Als we de trap afdalen, slaat de sigarettenrook me in het gezicht. Mag je hier roken?! ‘Ja dus!’ lacht Ricky. ‘Bizar, hè? Zelfs in de collegezalen wordt gerookt.’ Vanaf de trap kijken we over een propvolle gang. Overal staan of zitten studenten en iedereen rookt. De gang ziet blauw. Tegen de muren zelfgemaakte posters en spandoeken, met leuzen waar we alleen naar kunnen raden.
We persen ons door de menigte en bestellen in een kantine twee koffie en een fles water voor 2 euro 50. De prijzen zijn laag. ‘Te laag,’ meent Ricky. ‘Studenten eten hier gratis. Drie keer per dag. Mensen van buiten moeten twee euro betalen voor die drie maaltijden. Het eten is afschuwelijk, maar het kost niets. Je kunt wel raden wat voor volk dat soms trekt.’

Staatsgreep
We lopen een bekende van de mannen tegen het lijf. De Griekse Aggeliki Dask studeert aan AUEB. Ze lacht wat zuur om mijn verbazing. ‘Tja, deze vrijheid heeft een historische oorzaak.’ In november 1973 kwamen de studenten in opstand tegen het Griekse regime dat werd geleid door Georgios Papadopoulos. Ze wilden af van de dictatuur en eisten verkiezingen en democratische hervormingen. Maar op 17 november 1973 liepen die protesten volledig uit de hand en vielen er doden. Om te voorkomen dat de situatie zou eindigen in een bloedbad pleegden een paar hoge officieren een staatsgreep. Papadopoulos werd afgezet en in het voorjaar van 1974 werd de democratie hersteld.
Sindsdien zijn de Griekse universiteitscampussen verboden terrein voor leger en politie. Aggeliki: ‘Om te waarborgen dat aan universiteiten de ruimte is om kritisch te zijn. En dat is goed, maar we zijn ons doel voorbij geschoten. Dit is een vrijplaats geworden en de vrijheden die studenten zich permitteren hebben niets te maken met de idealen van toen. Het komt het niveau van ons onderwijs niet bepaald ten goede.’

Kat-en muisspel
En het zijn niet alleen de studenten die profiteren van de vrijheden die gelden op de campus. Juist als we de campus willen verlaten, stormen de donkere mannen met hun zonnebrillen en tassen en masse het terrein op. Er is politie gesignaleerd. En hoewel de verkoop van hun namaakproducten verboden is, kan de politie ze op het universiteitsterrein niet aanhouden: dat is immers verboden gebied. ‘Het is een kat- en muisspel dat hier regelmatig wordt gespeeld,’ lachen Ricky en Silvian. De donkere mannen maken het zich gemakkelijk op de trappen voor de ingang van het gebouw. Als we de poort uitlopen zien we een legertje zwaar bewapende agenten even verder [bw] om de hoek wachten tot de verkopers zich weer veilig wanen. / Bregje Cobussen