Is afschaffing bsa een goed idee? Ja, zegt student. Nee, zegt universiteit
Lisa Westerveld.
Het bindend studieadvies (bsa) moet verdwijnen, vindt een meerderheid in de Tweede Kamer. Goed idee? 'Als dat gebeurt, wordt de werkdruk op de universiteit alleen maar groter.'
Het is Lisa Westerveld gelukt. Het Nijmeegse Tweede Kamerlid van GroenLinks (tevens Radboud-alumnus van filosofie) strijdt al jaren tegen het bindend studieadvies (bsa). Ze wil dat de regeling die bepaalt dat eerstejaarsstudenten een minimum aantal studiepunten moeten halen omdat ze anders van de universiteit worden gestuurd, verdwijnt.
Afgelopen dinsdag diende Westerveld een motie in die door een meerderheid in de Kamer werd gesteund. Het gevolg is dat onderwijsminister Ingrid van Engelshoven nu met onderwijsinstellingen om de tafel moet om te kijken hoe de afschaffing van het bsa vorm kan krijgen. Zelf gaf de minister op Twitter aan dit ‘snel’ te willen doen.
Weinig enthousiast
De aangenomen motie leidt tot weinig enthousiaste reacties van de universiteiten zelf. Woordvoerder Martijn Gerritsen van de Radboud Universiteit zegt: ‘Het bsa voorkomt dat studenten blijven hangen in een studie waar ze niet thuishoren.’ Hij wijst op intern onderzoek. ‘Daaruit blijkt dat het bsa ervoor zorgt dat de studieuitval zich voornamelijk concentreert in het eerste jaar, waardoor studenten zich tijdig kunnen oriënteren op een alternatieve opleiding. We zien ook dat het gros van de studenten met een negatief bsa echt ruim onder de norm presteert.’
‘We zien dat het gros van de studenten met een negatief bsa echt ruim onder de norm presteert’
Daarnaast benadrukt Gerritsen dat de Radboud Universiteit studenten die hun punten niet halen wegens persoonlijke omstandigheden, niet zomaar afschrijft. ‘Studenten die legitieme redenen hebben om niet aan de norm te voldoen, kunnen een beroep doen op de hardheidsclausule. Op die manier kunnen ze alsnog doorstuderen.’
Ook Kristof Jacobs, hoofddocent politicologie, is geen voorstander van afschaffing. Hij vreest dat de werkdruk onder docenten door extra langstudeerders gaat toenemen. ‘Werkdruk is al een enorm probleem op de universiteit en dat wordt hiermee alleen maar erger. Als je het bsa afschaft, zorg dan voor voldoende financiering voor de bijbehorende werkdruk die dit gaat opleveren.’ Daarnaast denkt Jacobs dat docenten eerder in de verleiding komen om genadezesjes uit te delen.
Stevige gesprekken
Het studentenkamp is juist blij met de motie. Westerveld, voormalig voorzitter van de Landelijke Studentenbond (LSVb), wijst op onderzoek waaruit blijkt dat het effect van het bsa gering is. ‘In de meeste gevallen beginnen studenten simpelweg opnieuw met studeren, vaak volgen ze dezelfde opleiding op een andere universiteit. Dat kost veel geld.’
Westerveld ziet meer in het voeren van ‘stevige gesprekken’ met studenten die niet goed presteren. ‘Dan hoor je wat erachter zit. Vaak zitten ze wel op hun plek, maar zijn er omstandigheden waardoor ze hun punten niet halen. Je moet ze een kans geven.’ Dat soort gesprekken wordt al gevoerd door studieadviseurs, maar volgens Westerveld helpt het niet dat het bsa de druk opvoert. ‘Het houdt dat goede gesprek eerder tegen. Door de manier waarop het is ingekleed, jaagt het veel studenten angst aan en leidt het tot stress.’
Uitzonderingspositie
AKKUraadt-fractievoorzitter Jasmijn Vos kan daarover meepraten. Zij kwam zelf in de problemen door het bsa. ‘In mijn eerste jaar had ik veel moeite met op kamers gaan en kreeg ik bovendien een blindedarmontsteking. Uiteindelijk haalde ik één vak te weinig. Ik mocht toch blijven, op voorwaarde dat ik in mijn tweede jaar mijn propedeuse zou halen.’
Het zorgde voor veel onrust bij de student politicologie. ‘Ik voelde in mijn tweede jaar enorm veel druk om mijn eerstejaarsvakken te halen. Daardoor slaagde ik er niet in, terwijl ik mijn tweedejaarsvakken makkelijk haalde.’ Ze kreeg opnieuw een uitzonderingspositie en slaagde uiteindelijk voor haar vakken. ‘Ik heb door het bsa twee jaar in de stress gezeten, terwijl de studie heel goed bij mij paste.’
Ze is dan ook blij dat het einde van het bindend studieadvies in zicht lijkt. ‘Naast de stress die het oplevert bij studenten, is het een regeling die draait om studierendement. Terwijl andere dingen in het studentenleven, zoals besturen en commissies, ook heel belangrijk zijn voor je ontwikkeling. Daar zit het bsa nu bij in de weg.’
De vraag is of het bsa écht ten grave wordt gedragen. In de motie van Westerveld staat dat de onderwijsminister ‘in gesprek’ moet met de universiteiten. Universiteitswoordvoerder Gerritsen wil daar nog niet op vooruit lopen. ‘We staan positief tegenover het bsa en gaan erover in gesprek’, is alles wat hij kwijt wil. Jasmijn Vos kan in ieder geval niet wachten. ‘Het is een mooie kans voor de universiteit om er eindelijk afscheid van te nemen.’
Student schreef op 30 oktober 2020 om 15:06
In ieder geval een goed moment om te kijken naar alternatieven. Universiteiten in België, bijvoorbeeld, gebruiken een systeem van cumulatieve studie-efficiëntie. Daarmee wordt er rekening gehouden met voor hoeveel studiepunten je ingeschreven bent geweest. Zo kunnen student-bestuurders ook al voordat ze hun niet-meer-bestaande P gehaald hebben ruimte maken in hun studieprogramma. Datzelfde geldt voor studenten met persoonlijke omstandigheden, of dat nou ziekte of gezin of werk is. Zonder de ontzettend stressvolle gang naar de examencommissie waarbij je nooit zekerheid hebt.
https://www.kuleuven.be/onderwijs/student/studievoortgang/CSE
Nietstudent schreef op 30 oktober 2020 om 19:51
Het is extreem zeldzaam dat een eerstejaars student een bestuursfunctie beoefent. Daarnaast heb je tijdens het bekleden van een bestuursfunctie met bestuursbeurs een uitzonderingspositie op de BSA.
Verreweg het leeuwendeel van de studenten schrijft zich in voor alle vakken van het eerste jaar, cumulatieve efficiëntie is in dat geval gelijk aan de huidige BSA-regeling en dat bespaart je dus niet het gesprek met de studieadviseur (het artikel geeft overigens goed aan dat er met uitzonderingen op de BSA vrij ruimhartig wordt omgegaan).
Het risico met het cumulatieve systeem is dat studenten bewust er voor zouden kunnen kiezen om niet (moeilijke) vakken in het laatste blok te volgen om zo doorstuderen te garanderen. Dan ga je dus het tweede jaar in zonder de verwachte voorkennis.
Uiteindelijk is ook een student met privéproblemen beter af als er wel met een studieadviseur wordt gesproken. Dan kan er indien nodig ook maatwerk worden toegepast.
Student schreef op 2 november 2020 om 15:00
@nietstudent
Generatiestudenten hebben inderdaad vrij weinig bestuursfuncties in hun eerste jaar. Switchers soms wel. En fun fact, er zijn ook studenten met functies bij niet-bestuursbeurs verenigingen. En topsportstudenten, waarvan ik er meerdere ken die daardoor in de problemen kwamen met hun BSA. En studenten met functiebeperkingen, of mantelzorgers. Zou het niet mooi en inclusief zijn om het standaardsysteem ook in hun noden te laten voorzien en die niet allemaal langs de examencommissie te sturen voor uitzonderingen, of die in de te laten stress zitten omdat bij de examencommissie vrijwel al deze uitzonderingen *achteraf* pas geregeld worden?
Ik wil ook zeker de studieadviseur niet buiten spel zetten. Als een student wil afwijken van het modeltraject vind ik het te verantwoorden dat de studieadviseur hiermee akkoord moet gaan. En het tweede jaar ingaan zonder de nodige voorkennis is makkelijk te voorkomen door een fatsoenlijk systeem van volgtijdelijkheidsvoorwaarden. Ook weer een van de redenen waarom ik een akkoord (of op zijn minst een ‘besproken met’) van de studieadviseur niet overbodig zou vinden. Deze kan dan juist daarin adviseren, zoals ze ook nu al doen wanneer studenten vakken uit hun tweede jaar doorschuiven naar hun derde jaar.
Anna schreef op 30 oktober 2020 om 15:27
“Er niet thuishoren”, dat vind ik nogal een naargeestige uitspraak, en tekenend voor het rendementsdenken. De student als nummer, de universiteit als cijfermachine. Wordt dat de nieuwe identiteit?
Esther schreef op 31 oktober 2020 om 07:23
Dat rendementsdenken heeft de overheid ook zelf om handen zij hebben immer prestatiecontracten ingevoerd voor de scholen. Hierdoor moet de school nu dus presteren om geld te krijgen terwijl het elke student binnen moet houden. Dat is niet te doen. BSA weg dan ook prestatiecontract van tafel lijkt mij.
Student schreef op 31 oktober 2020 om 22:27
Ik was zo’n student die bleef hangen in een studie waar ik niet thuishoorde. 37 EC in 2 jaar, fulltime, zonder verzwarende omstandigheden, dan hoor je er gewoon echt niet thuis. Er is veel mis met het BSA, maar met een principe op de rol hebben om in voorkomende gevallen studenten herinschrijving te kunnen weigeren is niets mis. Zolang er natuurlijk altijd uitzonderingen mogelijk zijn.
DB schreef op 31 oktober 2020 om 23:32
Het eerste jaar moet een afspiegeling zijn van het niveau van de rest van de opleiding. Als studenten niet aan deze eis voldoen, voldoen ze dus niet aan het niveau van de opleiding. Dit resulteert in langstudeerders, waar opleidingen niet voor betaald krijgen. Opleidingen krijgen budget voor diploma’s. Daarmee werk je in de hand dat het niveau wordt verlaagd aangezien er dan toch heel wat druk op een docent wordt gelegd om de student toch door te laten gaan.
Mijn ervaring als docent bij het hoger onderwijs is dat er heel veel rekening wordt gehouden met studenten en hun omstandigheden. Er worden geen onredelijke eisen verwacht. Er zijn eisen, maar die zijn er in het bedrijfsleven ook. Daarvoor zou een opleiding studenten moeten voorbereiden. Mijn ervaring is dat de studenten die de BSA norm niet halen en waarvan ze dan nog extra kansen krijgen om dit te ontlopen (los van de omstandigheden die echt veel invloed hebben op de studie), heel veel moeite hebben met de studie. Die lopen vertraging op, soms zelfs van enkele jaren en hebben bij vele vakken vaak zelfs meer dan 2 kansen nodig om het te halen.
Het budget van een opleiding (om mensen aan te nemen bijvoorbeeld) wordt niet vergroot, terwijl het veel meer moeite kost en veel meer mensen begeleid moeten worden.
De vraag is dan: Waarom stellen we dan nog eisen? Waarom stellen we dan als eis dat een student een 5,5 moet halen om een vak af te sluiten? Geeft dat dan ook niet teveel stress?
Los van alle persoonlijke problemen, waar rekening mee gehouden wordt, gezien ook de reactie van Jasmijn Vos. Waarom is het onredelijk om te verwachten van een student dat hij/zij het niveau aankan?
Als je gaat werken heb je ook een proeftijd, heb je ook eerst een jaarcontract, moet je jezelf ook bewijzen.
Het is waar dat veel studenten dezelfde studie bij een andere aanbieder nogmaals doen. Soms haalt diegene dan wel de BSA norm, maar er wordt niet gekeken hoeveel studievertraging diegene dan heeft.
Nu met corona is de BSA norm afgeschaft en is er een groep studenten die tussen de 12 en 32 studiepunten heeft gehaald. Die groep moet wel bediend worden door de docenten, maar er zijn niet meer docenten beschikbaar. Het niveau van onderwijs moet wel hetzelfde blijven en het liefst nog hoger. Hoe kan dat dan?
Daarom: de BSA norm moet gewoon blijven. Er moet rekening gehouden worden met de persoonlijke omstandigheden van een student, maar afschaffen is niet de oplossing.
Ja ach ja schreef op 4 november 2020 om 08:20
+1
Bart schreef op 1 november 2020 om 01:18
Als student kan ik mij niet vinden in het standpunt van de studentenbond. Het argument dat je geen commie kan doen zonder BSA is niet waar en het BSA is alleen voor het eerste jaar, daarna heb je nog jaren om andere dingen te doen naast je studie. Ik denk dat het voor de universiteit maar ook voor de studenten beter is als alleen zij overbleven die hard en goed hebben geleerd. De moeilijkheid van een universitaire studie is niet alleen wat je moet leren maar ook hoe snel kan je kennis verwerken en oppakken. Voor de problemen die nu zijn opgelost met de afschaffing komen via een andere deur weerr problemen terug
Student schreef op 2 november 2020 om 08:15
Nog een stap in de richting van de verschoolsing van de universiteit, waardoor het niveau alleen nog maar meer zal dalen. Het fenomeen dat tegenwoordig iedereen maar een diploma op de universiteit moet kunnen halen is wat mij betreft de grootste boosdoener, het afschaffen van het BSA zal daar de volgende in zijn. Wat is er mis met gewoon vragen van studenten wat er verwacht wordt?
Student schreef op 16 november 2020 om 14:03
Zijn studenten niet oud en wijs en verantwoordelijk genoeg om zelf te kunnen bepalen of ze een bachelor uiteindelijk wel of niet kunnen halen? Als je als student in je eerste jaar maar 30 EC of nog minder haalt, dan ga je toch zelf ook wel even nadenken waardoor dit komt en overwegen of de studie iets voor jou is? Ik vind dat als je slim genoeg bent om naar de universiteit te gaan, je ook wel slim genoeg bent om te weten dat je zelf verantwoordelijkheid moet nemen. Een studieadviseur kan hier natuurlijk bij helpen en advies geven.
En daarnaast is BSA ook niet alles. Er zijn genoeg studenten die wel hun BSA halen en toch totaal op de verkeerde studie zitten. Je moet uiteindelijk toch zelf overwegen of het wel echt iets voor jou is, of je er iets mee wilt en of je het wel leuk vindt. Daarnaast zijn ook genoeg studenten die in hun eerste jaar hun BSA niet halen, weg moeten, dezelfde studie in een andere stad weer proberen en het hun daar wel goed afgaat. De overstap naar de universiteit kan ook groot zijn en het kan ook zijn dat een student eerst even moet wennen. Er kunnen zoveel redenen zijn waardoor een student zijn BSA niet haalt, en er kunnen ook zoveel redenen zijn waardoor een studie wel of niet juist is voor een student. Het verschilt denk ik heel erg per student of het verstandiger is om te stoppen of doorgaan.
Ik geloof dat een student capabel genoeg is om zelf keuzes te maken en dat een studieadviseur daarbij kan helpen. Het lijkt mij dat een BSA niet nodig is.