Gisteren trad Job Cohen af als Kamerlid en fractievoorzitter van de Partij van de Arbeid. Een sympathieke man, maar als fractievoorzitter van de grootste oppositiepartij kwam hij slecht uit de verf. Hoezeer hij zijn best ook deed.

Dijsselbloem past even op de PvdA-winkel,maar blijft dat niet voor altijd doen. De vraag is dus: wie gaat Cohen opvolgen? Wordt het Frans Timmermans of Diederik Samsom? Of misschien toch Plasterk? Dat de sprankelende Mariëtte Hamer terugkeert lijkt me onwaarschijnlijk. De PvdA raadpleegt eerst haar leden. Prima plan, ervan uitgaande dat de fractievoorzitter straks ook lijsttrekker wordt.

Wie is de beste kandidaat?

Dat hangt er vanaf wat de PvdA werkelijk wil. En dat weet niemand. Wat dat betreft is de PvdA niet veel meer dan het CDA op links. Een banencarrousel voor conservatieve twijfelaars.

Heel sociaal, want het moet allemaal veel socialer van de PvdA, maar als puntje bij paaltje komt wil men vooral niet te intensief samenwerken met de SP. De PvdA is ook héél vrijzinnig, behalve als een primitieve haat-sjeik iets wil zeggen wat de PvdA stom vindt. Dan veranderen de betuttelende parlementariërs in rechters en landsgrenzen in ijzeren gordijnen.

Kortom: tot aan de verkiezingen waait de PvdA een beetje met alle winden mee, om vlak voor de verkiezingen de linkse stemmer op te roepen toch vooral op de PvdA te stemmen zodat deze partij vooral toch weer de grootste wordt. Want tja, hoe kan de linkse stemmer nou tegen de PvdA zijn? Wat is er immers om tegen te zijn? Dat is hetzelfde als zeggen dat je water vies vindt smaken, of stikstofgas vindt stinken.

Toch staat de PvdA voor een belangrijke keuze. Links vindt men een SP die groter en bedreigender is dan ooit, maar rechts vindt men de ontheemde kiezer die ooit CDA stemde, maar nu met gewetensbezwaren kampt.

Als het de PvdA erom te doen is om de grootste partij op links te worden, dan poogt ze met idealist Diederik Samsom aan het roer wat idealistische stemmers van de SP en GroenLinks af te snoepen om zo op links opnieuw de grootste te worden, maar met een verhoogd risico op een nieuw PVV-kabinet.

De PvdA kan ook gaan voor een meer zakelijke koers waarmee ook de ex-CDA’er kan worden verleid. In dat geval kiest ze voor de Ivo Niehe van het parlement: Frans Timmermans. Daarmee maakt de PvdA, al met al weinig meer dan een linksige middenpartij, volgens mij ook het beste duidelijk waar ze voor staat. Op de momenten dat de PvdA ergens voor staat natuurlijk.

Ervan uitgaande dat de PvdA – zoals gewoonlijk – heus niet zal kiezen op inhoud maar op strategie, dan kan ze kiezen voor een eerlijke, maar misschien wel wat truttige, profilering op het midden, of voor een misleidingtactiek om de piekende SP een halt toe te roepen. Maar zoals een jagerswijsheid luidt: als je op twee konijnen jaagt zul je ze beiden verliezen (vrij vertaald naar Civilization III).

Stel echter dat de PvdA niet op strategie, maar op inhoud en uitstraling haar nieuwe fractievoorzitter kiest, dan is er feitelijk maar één degelijke, uitgesproken kandidaat in de Kamer, en dat is Ahmed Marcouch. Marcouch is eigenlijk de enige PvdA’er met ballen, iemand die altijd zonder blikken of blozen en zonder wollige taal zegt waar het op staat, ook als het eens iemand tegen de borst kan stuiten. PvdA’er Marcouch durft te kiezen, maar durft de PvdA’er Marcouch te kiezen?