‘De multiculturele samenleving is mislukt,’ zei Maxime Verhagen volgens het AD van afgelopen dinsdag. Zijn partij deed het al een tijdje niet zo goed meer in de media. ‘Wat Wilders en Merkel kunnen kan ik ook!’, moet Verhagen gedacht hebben. Maar wat impliceert hij eigenlijk?

Een samenleving met meerdere culturen is mislukt. Potjandorie, dat is nogal wat. Mislukt. Mijn quiche was afgelopen weekend bijna mislukt, maar gelukkig kon ik de verbrande randjes ervan afsnijden. Niet alles was verloren. Maar onze samenleving die niet langer uit enkel vrome aardappeletende Christenen bestaat is rijp voor de kliko. Afgeschreven.

De afgelopen halve eeuw zijn er omtrent integratie veel steken gevallen. Gastarbeiders, de eerste grote stroom niet-westerse immigranten, zijn hun eerste decennia in Nederland verwaarloosd door kabinetten met CDA en zijn voorlopers. De gevolgen daarvan zijn inderdaad nog steeds merkbaar. Doodzonde, maar is een samenleving waarin meerdere culturen naast elkaar leven daarmee afgeschreven?

‘In Nederland ontbreekt dat gevoel van trots op eigen land bij autochtonen en trots op Nederlanderschap bij allochtonen’, vervolgt Verhagen. Onze minister van buitenlandse zaken mist het oranjegevoel ook tussen de voetbalwedstrijden door. Opmerkelijk is het dat juist de nationalisten, Geert Wilders voorop, mijn vertrouwen in dit land doen verdampen.

Hoe moet trots op dit land mijn functioneren beïnvloeden? Ik ben vaak trots op mijn vriendin, mijn zoontje, mijn vrienden, en qua communicatie naar Den Haag tegenwoordig zelfs een beetje op het bestuur van onze universiteit! Maar een land betekent voor mij weinig meer dan een tot op zekere hoogte autonoom stuk grond, weinig mis mee overigens. In Nederland wonen gelukkig veel inspirerende mensen, maar helaas ook veel kortzichtige sneue types. Ik ben best bereid te vechten voor vrijheid of mensenrechten, maar niet voor een vlag of een gevoel dat slechts is aangeleerd. Ik ben liever een Nederlandse wereldburger die erkent dat integratie zorg vergt, maar het knokken waard is. Achteloos populisme dat een harmonische maatschappij met verschillende culturen verwerpt, biedt mij geen perspectief. De spruitjes uit 1920 komen niet meer terug, en misschien is dat ook helemaal niet zo erg.

Internationaal ingesteld zijn is volgens mij een van de eigenschappen die een academicus kenmerken. Over grenzen heen kijken. Oordelen op inhoud, niet op komaf. Nieuwsgierigheid. Nuchterheid. Eerlijkheid. Vooruit blijven kijken. Elf jaar langstuderen was voor Verhagen helaas niet genoeg om een academicus te worden. De echte academicus is de nachtmerrie van dit kabinet. Een kabinet dat helemaal niet wil investeren in onderwijs.