Labdirecteur over gebouwbezetting: ‘Demonstranten lopen levensgevaar’
De bezetting van het Goudsmitpaviljoen kan levensgevaarlijk aflopen, waarschuwt labdirecteur Arno Kentgens. Hij dringt er bij de actievoerders op aan om technici te allen tijde toegang te geven. ‘De demonstranten kunnen stikken in het lab.’
In het Goudsmitpaviljoen staan supergeleidende magneten die worden gekoeld met vloeibaar helium, enkele graden boven het absolute nulpunt. ‘Als dat gas ontsnapt, verdringt het de zuurstof in de lucht’, legt directeur Arno Kentgens uit. ‘Dan hoef ik verder niet uit te leggen wat er gebeurt.’
Volgens Kentgens, tevens hoogleraar bij het Magnetic Resonance Research Center, kunnen actievoerders snel in problemen komen als dit gebeurt. ‘Wanneer er te weinig zuurstof is, kun je niet meer helder nadenken en uiteindelijk stikken. Iemand die probeert een ander te helpen, kan zelf ook bezwijken.’
‘Als er ergens een klein defect optreedt, kan in één klap alle opgeslagen energie vrijkomen’
Volgens een woordvoerder van de pro-Palestinademonstranten die het gebouw sinds vanochtend bezetten, zijn in het gebouw zuurstofdetectoren geplaatst. ‘Als die afgaan, weten we dat er iets mis is.’ Maar Kentgens noemt dat een onvoldoende veiligheidsmaatregel. ‘Je kunt daar niet volledig op vertrouwen. Onder geen enkele omstandigheid zou iemand het gebouw moeten betreden.’
Zeer hoge stroomsterkte
De magneten moeten bovendien regelmatig worden bijgevuld met koelmiddel. Als dat onderhoud wordt uitgesteld, kan er volgens de directeur een gevaarlijke situatie ontstaan. ‘In de magneten loopt een enorme stroom, meer dan honderd ampère. Als er ergens een klein defect optreedt, kan in één klap alle opgeslagen energie vrijkomen. Dan verdampt het helium razendsnel en daalt het zuurstofgehalte in de ruimte binnen seconden.’ Het gevolg: een enorme explosie kan plaatsvinden.
Behalve het gevaar voor de aanwezigen vreest de directeur dat er grote schade ontstaat aan de kostbare onderzoeksapparatuur. ‘We hebben hier jaren aan gewerkt,’ zegt hij. ‘En wat ik bovendien niet begrijp: wij hebben helemaal geen banden met Israël. Waarom juist ons lab wordt bezet, is mij een raadsel.’
Christopher schreef op 7 oktober 2025 om 16:01
“Als er ergens een klein defect optreedt, kan in één klap alle opgeslagen energie vrijkomen. Dan verdampt het helium razendsnel en daalt het zuurstofgehalte in de ruimte binnen seconden.’ Het gevolg: een enorme explosie kan plaatsvinden.”
M.a.w. een direct levensgevaar voor de bezetters en eventueel de omgeving. Waarom de burgemeester of het CvB niet tot onmiddelijke ontruiming overgaat is mij een raadsel.
Medewerker RU schreef op 7 oktober 2025 om 19:42
Omdat daarmee de veiligheid van de mensen die moeten ontruimen in gevaar gebracht wordt?
Bram schreef op 7 oktober 2025 om 17:04
Ik ben echt voor veroordeling van Israël in de zwaarste bewoordingen, maar de Pro Palestina-activisten lijken hun verstand wel bij een pakje boter te hebben gekregen. Eerst meermaals de vernielingen en nu het bezetten van een levensgevaarlijke locatie
Sanne schreef op 7 oktober 2025 om 17:18
Dit inderdaad. Dit is echt nergens helpend voor. Waar zijn ze in godesnaam mee bezig? Ze creëren steeds minder begrip in plaats van meer.
Willen ze nou echt dat pro-Palestina actie geassocieerd wordt met dit soort dommigheid?
Floris schreef op 7 oktober 2025 om 18:58
Ik wil graag twee opmerkingen maken hier: ten eerste wil ik bezwaar maken tegen de comments die worden geplaatst (en ook wel de implicatie die hevig gewekt wordt in het stuk) dat de pro-palestina demonstranten bijna te dom zijn om adem te kunnen halen en het maar een kwestie van tijd is voordat ze een volledig lab opblazen. Dit zijn gewoon studenten en medewerkers van de universiteit. Er valt prima met ze te praten over veiligheidskwesties, en ze slaan niet zomaar alles wat in hun omgeving bevindt kapot. Ik wil aan iedereen die deze beeldvorming heeft dan ook vragen: heb je ooit met deze mensen gepraat? Of oordeel je alleen vanuit een abstracte angst die je niet kan verifiëren of falsificeren, maar waarvan je het idee hebt dat omdat je het je kan inbeelden het wel een realistische mogelijkheid moet zijn?
Daarnaast wil ik ook even zeggen: een lab dat op het punt staat te ontploffen of iedereen te stikken met de minste hoeveelheid schade gaat wel degelijk tegen een gigantische hoeveelheid veiligheidscodes in. Dit is een werkomgeving waar mensen zich dagelijks in bevinden. Elk lab waar ik ooit op heb kunnen staan op het Huygensgebouw heeft een enorme hoeveelheid failsafes, en met goede reden, want er werken gewoon mensen en als de situatie echt zo is als omschreven kan zelfs een getraind fysicus hun leven gewoon niet zeker zijn als er ook maar iets verkeerd tegen iets anders stoot. Ik vind de omschrijving en de gewekte implicatie van gevaar dan ook heel vreemd, omdat het óf een totaal verkeerde omschrijving is van iemand die toch vrij hoog staat bij HFML-FELIX, óf HFML-FELIX kennelijk niet het idee heeft dat levensgevaarlijke omstandigheden betekent dat je failsafes of veiligheidsprotocollen nodig hebt. Dat laatste is naar waarschijnlijkheid zeer illegaal, dus de VOX zou er zeer goed aan doen om hun journalistieke taak uit te voeren en een beetje kritische vragen te stellen. Bij deze dan ook mijn urgente aansporing om dat daadwerkelijk te doen. En een aansporing aan de labmedewerkers die vrezen om veiligheid: ga het gesprek aan over veiligheidsprotocollen. De demonstranten zijn, zoals ik ze ken, heel goed doordachte mensen die ook geven om hun omgeving (zelfs zoveel dat ze, in tegenstelling tot een hoop andere mensen, alles op alles zetten om te strijden tegen onze medeplichtigheid aan een genocide). Praat met ze over wat nodig is en wie wanneer toegelaten moet worden. Ik kan je garanderen dat ze dat helemaal prima vinden, zo lang je gewoon niet aankomt met een politieagent met hond die twee mensen het ziekenhuis in ramt zonder aanleiding.
Ralph Jaspers schreef op 7 oktober 2025 om 19:57
Leuk dat je zo voor deze club met ‘helden’ bent, maar je reactie laat onbedoeld wel een beetje doorschemeren hoe weinig je ervan weet.
Ten eerste hoort dit lab niet bij HFML-FELIX, dat is aan de andere kant van het Toernooiveld. Stond ook al in het andere Vox-artikel, maar had je zelfs even kunnen googlen.Ten tweede zijn er in tegenstelling tot wat jij beweert significante gevaren waar geen failsafe tegen ingebouwd is. De medewerkers en studenten van dit lab hebben hiervoor opleiding en training gehad.
Dit zijn enerzijds de sterke magnetische velden; als je bij voorbeeld een flinke metalen ketting om je nek hebt kun je tegen de magneet aan gesleurd worden – laatste in de VS iemand aan overleden bij een MRI scanner in een ziekenhuis (zelfde principe). Of een flinke metalen tang of ander voorwerp wat ze bij zich hebben kan onbedoeld gaan vliegen. Ten tweede zijn er de cryogenen, als een demonstrant per ongeluk zo’n slang lostrekt of ergens tegenaan valt bij het ophangen van een spandoek of het kalken van graffiti dan kunnen er – zoals beschreven in het artikel – grote hoeveelheden zuurstofverdringende gassen vrijkomen. Jouw ‘failsafe’ is dat er dan een zuurstofalarm afgaat waarna getrainde mensen de ruimte zsm zouden verlaten. Dat gaat deze club natuurlijk nooit doen, bovendien hebben ze zelf de uitgangen gebarricadeerd. Ook hebben eerdere demonstraties op de campus volgens mij voldoende uitgewezen dat deze club tot allerlei vernielingen in staat is dus zijn beide gevaren zeker niet onwaarschijnlijk.
Tot slot vraag ik me af op wat voor ‘lab’ je wel gestaan hebt, want failsafe of niet ook in een chemisch lab kun je met een klein beetje roekeloos gedrag heel veel gevaar voor jezelf en je omgeving creëren.
Floris schreef op 7 oktober 2025 om 21:06
Hoi Ralph,
ik zal eerst ingaan op de kritieken die je geeft op wat ik heb gesteld, ook omdat mijn verwoording niet goed was en het goed is dat je dat aankaart. Iets als ‘een enorme hoeveelheid failsafes’ wekt inderdaad teveel de indruk dat wat er ook gebeurt het opgevangen zal worden door een systeem, terwijl er inderdaad veel risico’s zijn waar je rekening mee moet houden die niet onvoorwaardelijk gedekt kunnen worden. Het is inderdaad zo dat voor de dagelijkse omgang op een dergelijk lab een mate van expertise en training nodig is. Inderdaad is het dus ook zo dat op iets als een chemisch lab, waar ik zelf ook jaren van mijn opleiding heb doorgebracht, genoeg mogelijkheden zijn om een gevaarlijke situatie te doen ontstaan en waar niet lichtzinnig mee omgegaan moet worden uit een beeld dat er ‘failsafes’ zijn die je daar hoe dan ook tegen beschermen. Nogmaals, dit is niet een goede verwoording van me geweest en het is goed dat je me erop aanspreekt.
Daarnaast zat ik ook fout in de benoeming van HFML-FELIX, ik haalde wat dingen door elkaar, dus goed dat je dat benoemt.
Dan wil ik wel nog ingaan op het beeld van gevaarlijke onzorgvuldigheid dat je stelt over de mensen die de bezetting doen, zoals het beeld dat deze mensen als er iets fout gaat en er een alarm zou afgaan zouden weigeren de ruimte te verlaten. Ik denk dat je daar precies doet waar ik het in eerste instantie over had, namelijk werken vanuit een veronderstelling dat de betreffende demonstranten niet in staat zijn tot veiligheidsoverwegingen. De demonstranten op onze universiteit zijn hier ook studenten en medewerkers en zijn prima in staat om dit soort dingen in te schatten en discussies over veiligheid serieus te nemen. Ik heb er dus inderdaad vertrouwen in dat ze niet willekeurig dingen kapot gaan maken van de opstellingen of gaan klimmen op of rondom duidelijk gecompliceerde machines en doorvoerlijnen van supergekoeld helium. Wanneer ik het heb over failsafes (nogmaals, had ik beter mee om moeten gaan, mijn huidige verwoording wekt teveel de indruk dat het hoe dan ook wel veilig is, wat niet klopt) wil ik ook vooral ingaan op de beeldvorming die gewekt wordt dat het lab zoals het nu bestaat bij de minste fout een doodskist wordt, terwijl er dus dagelijks mensen werken. De verwoording in dit en andere artikelen wekt de indruk dat tegen het verkeerde ding aanstoten de dood van iedereen in de labomgeving kan betekenen, wat ik zelf ongelofelijk zorgwekkend zou vinden als het gaat om labveiligheid. Zelfs met training is het namelijk niet gegarandeerd dat dit soort fouten niet plaats kunnen vinden, of dat onderdelen niet kunnen falen. Ik heb het volledige vertrouwen in alle instituutsmedewerkers dat ze goed voorbereid en bekwaam zijn, maar zoals het nu staat klinkt het bijna alsof je een levensverzekering af moet sluiten om in het gebouw te werken. Ik mag dan ook hopen dat dit lab genoeg duidelijke symbologie en waarschuwingen bevat en men niet vaten met cryogene stoffen in het voorportaal laat rondslingeren en zonder waarschuwingen neerzet. Zoals gezegd zijn er zeker risico’s aan elke labomgeving, maar ik denk dat er ook een mate van intelligentie verondersteld mag worden, i.e. dat mensen zich niet zomaar gaan gedragen als een stier in een porseleinwinkel. Ik kan ook van harte aanraden om een keer in gesprek te gaan met de pro-palestina demonstranten op onze universiteit om een duidelijk beeld te krijgen van wie deze mensen zijn en hoe ze denken en omgaan met hun omgeving.