Lezingenreeks over situatie Israël en Palestina ging niet door. ‘Censuur’ of ‘richtlijnen’?

14 nov 2023 ,

Negentien wetenschappers organiseerden maandag een ‘teach-in’ over de situatie in Israël en Palestina, maar werden naar eigen zeggen dusdanig aan banden gelegd door het bestuur van de universiteit dat ze spreken van censuur. Uiteindelijk veranderden ze het onderwerp van de lezingenreeks in ‘academische vrijheid’. Het college van bestuur stelt echter dat er nooit sprake is geweest van censuur.

Zichtbaar aangeslagen opent Harry Pettit, universitair docent sociale geografie aan de Radboud Universiteit, maandagmiddag de ‘teach-in’ over Israël en Palestina. Dat doet hij voor een bomvolle collegezaal in het Maria Montessorigebouw. Tientallen toehoorders zitten in het gangpad en staan op de gang. ‘Ik had het hier graag gehad over de geopolitieke en historische achtergronden van het conflict. Maar in plaats daarvan ga ik nu wat vertellen over wat er de afgelopen dagen gebeurd is.’

Het college van bestuur zou volgens de organisatoren een stokje hebben gestoken voor de lezingenreeks over het conflict tussen Israël en Palestina die Pettit en achttien andere collega’s (allen wetenschappers, vooral bij sociale geografie) hadden willen houden. De zogeheten teach-ins, open voor iedereen die geïnteresseerd is, mochten alleen doorgaan onder de nodige voorbehouden.

Harry Pettit aan het woord. Foto: Johannes Fiebig

De reden: klachten van studenten met een Israëlische achtergrond. Zij zouden zich onveilig voelen door de aangekondigde lezingen, zegt de organisatie.

Watermeloen

Volgens de deelnemende wetenschappers moest de eerste bijeenkomst worden uitgesteld en mocht deze alleen plaatsvinden als er enkel studenten sociale geografie werden uitgenodigd. Ook zou de locatie niet openbaar bekend mogen zijn. Tot slot moest ook de affiche van de lezing worden aangepast, omdat er een watermeloen (een symbool dat gebruikt wordt voor steun aan Palestina, red.) op te zien was. Dit moest, zo zegt de organisatie bij de lezing, vanuit ‘de universiteit’. Wie de restricties precies heeft opgelegd, wordt niet duidelijk.

‘De universiteit zou ons geen toestemming moeten hoeven geven om mensen te onderwijzen over dit conflict’

Als reactie veranderde de organisatie het onderwerp van de bijeenkomst. Het onderwerp van gesprek was niet langer het conflict zelf, maar academische vrijheid en censuur aan Nederlandse universiteiten – specifiek de Radboud Universiteit – rondom de situatie in Israël en Palestina.

‘Het is gek dat we bij dit conflict ineens niet meer openlijk kunnen praten zonder dat mensen zich onveilig voelen’, vertelt Pettit tegen de aanwezigen. ‘We moeten hier juist over praten, omdat het schuurt. En het is toch fantastisch dat er dan ook mensen van buiten de faculteit, of zelfs van buiten de universiteit, bij zijn? Dat is juist waar de wetenschap voor is.’

Toestemming

Michiel Bot, universitair hoofddocent aan de Tilburg Law School en een van de sprekers maandagmiddag, noemt het handelen van de Radboud Universiteit ‘een ongehoorde vorm van censuur’. Bot: ‘De universiteit zou ons geen toestemming moeten hoeven geven om mensen te onderwijzen over dit conflict. Dat is onderdeel van onze academische vrijheid. We moeten tegen deze manier van doen in verzet komen.’

‘We worden continu van hogerhand tegengewerkt’

Ook Anya Topolski, universitair hoofddocent Ethiek en politieke filosofie en gespecialiseerd op het gebied van racisme, hekelt het beleid. ‘Het is belangrijk om te begrijpen hoe racisme werkt en zelfs tot genocide kan leiden, zodat we het kunnen voorkomen. Maar dat kan niet als we van bovenaf het zwijgen opgelegd krijgen. En al helemaal niet als dat gebeurt in naam van sociale veiligheid. Sociale veiligheid gaat over grensoverschrijdend gedrag, niet over of studenten wel of niet leren over dingen die oncomfortabel zijn.’

Topolski geeft in haar speech aan ziek te zijn van ‘hoe ik, en anderen die dapper genoeg zijn om op te durven staan, continu van hogerhand worden tegengewerkt. Ook nu. Hoe kan het dat een universiteit hun experts op het gebied van conflictstudies, racisme, kolonialisme, politiek en geschiedenis censureert in tijden van een conflict?’

‘Geen harde restricties’

Een woordvoerder van de universiteit bestrijdt dat er harde restricties zijn opgelegd of dat er geprobeerd is de wetenschappers van bovenaf te censureren. Wél erkent hij dat er is ingegrepen op voorhand. ‘Het college van bestuur heeft het bestuur van de Faculteit der Managementwetenschappen gevraagd om toe te zien op een veilige omgeving waarin de lezing zou plaatsvinden. Maar zonder restricties te noemen.’

‘We hopen dat de teach-ins alsnog binnen een veilige context kunnen worden gerealiseerd’

‘Naar aanleiding daarvan is in de faculteit een gesprek op gang gekomen dat ertoe geleid heeft dat de bijeenkomsten zijn afgelast’, gaat de woordvoerder verder. ‘De organisatoren hebben dat gedaan naar aanleiding van richtlijnen van het faculteitsbestuur.’

Hij zegt het spijtig te vinden dat de lezingen zijn geschrapt en dat de wetenschappers zich beperkt voelen in hun academische vrijheid. ‘We hopen dat de teach-ins alsnog binnen een veilige context kunnen worden gerealiseerd.’

De organisatie is inmiddels in overleg met het faculteitsbestuur over de opzet van de lezingenreeks. Zolang dat overleg loopt, wil de organisatie niet ingaan op vragen van Vox.

Leuk dat je Vox leest! Wil je op de hoogte blijven van al het universiteitsnieuws?

Bedankt voor het toevoegen van de vox-app!

6 reacties

  1. Brave Space schreef op 14 november 2023 om 19:41

    “Maar dat kan niet als we van bovenaf het zwijgen opgelegd krijgen. En al helemaal niet als dat gebeurt in naam van sociale veiligheid. Sociale veiligheid gaat over grensoverschrijdend gedrag, niet over of studenten wel of niet leren over dingen die oncomfortabel zijn.”

    Tja, het is inderdaad shit als je mening maarzo voor “onveilig” wordt uitgemaakt op grond van vooroordelen en politieke meningen van anderen. Eerder ging de deplatforming alleen steeds andere kanten op dan die van mevrouw Topolski.

    Misschien is het een idee om alle oncomfortabele meningen weer toe te laten en weerbaarheid als belangrijkste academische vaardigheid in de curricula te zetten?

    Safe spaces eten nu blijkbaar hun eigen kinderen op. Als het niet om zo’n belangrijk onderwerp zou zijn gegaan waarin inderdaad nuance nodig is, was het grappig geweest.

    Desalniettemin van de pot gerukt dat broodnodige discussies waarin wel eens overhedenkritiek, ideologiekritiek, religiekritiek en (veiligheids)beleidskritiek zou kunnen plaatsvinden steeds moeilijker wordt vanwege allerlei gevoeligheden.

  2. Pieter schreef op 15 november 2023 om 10:58

    De ervaring leert dat dit soort bijeenkomsten uiteindelijk altijd uiterst eenzijdig pro-Palestijns blijken te zijn en er vaak uitspraken worden gedaan die ver over de schreef gaan. Het gebruik van de watermeloen bevestigt dit al bij voorbaat en de opmerking van Anya Topolski over “hoe racisme werkt en zelfs tot genocide kan leiden”, gaat vast niet over hoe diep geworteld antisemitisme bij de Palestijnen heeft geleid tot de genocidepoging door Hamas op 7 oktober.

    Het is helaas te vaak gebeurd dat universiteiten hierdoor werden verrast en achteraf veel kritiek kregen. Bovenstaand verhaal laat zien dat hier gelukkig van geleerd is.

    • Harry Pettit schreef op 15 november 2023 om 14:26

      I would encourage you Pieter to come to future seminars. Anya’s comments that you quote were actually about the holocaust, and as an expert in anti-semitism and Islamophobia, she is seeing similarities in the way that the dehumanisation of Palestinians justifies decades of occupation and oppression, and the current actions in Gaza which have been described by countless legal scholars as genocidal. Universities should be precisely the places where these topics are talked about, by people who have spent years researching them in an open way. And these debates are enabled – as was the case at this event – through a zero tolerance to anti-semitism, islamophobia, and racism.

    • Pieter schreef op 16 november 2023 om 12:10

      Harry, uw reactie bevestigt mijn vermoeden dat deze lezingenreeks in de oorspronkelijke vorm volledig eenzijdig anti-Israël zou zijn geweest. Gezien de recente golf van antisemitisme die we hier in het westen zien, niet in de laatste plaatst op de universiteiten, mag je verwachten dat de wetenschap zijn verantwoordelijkheid neemt i.p.v. olie op het vuur gooien zoals jullie van plan waren. Het is daarom goed dat er is ingegrepen.

  3. R Schilt schreef op 16 november 2023 om 20:06

    Een teach in over de moeilijke situatie in Israël,Palestina,moet niet leiden tot Jodenhaat .Ik ben voor onderwijs,goede educatie en goed informatie over het conflict,met oog voor beide kanten.Helaas heb ik wel ervaren en gezien hoe dit geleid heeft tot antisemitisme en zelfs Jodenhaat,in Nederland Dat kan toch niet de bedoeling zijn van een teach inn. ?
    Ik heb mij zelf geïnformeerd door o.a. te lezen
    wat Bart Wallet hierover geschreven heeft .Dit heeft voor mij verhelderend gewerkt.Veel succes met de teach inns, moge deze ee
    informatieve,schurende,open, en respectvolle bijeenkomsten zijn, die uiteindelijk leiden tot recht,veiligheid,en vrede,salaam,sjaloom, tussen verschillende meningen,geloven,bevolkingsgroep-
    en, hier in Nederland,en daar in Israël,Palestina.Zoals het initiatief van de vier jongeren in Amsterdam, deel de duif.!Ieder mens wil graag een veilige plek om te wonen,om zich veilig te voelen,en in vrede te kunnen leven.Laat haat verdwijnen,laat vrede groeien en bloeien.

  4. Klaas schreef op 2 januari 2024 om 18:05

    Pieter, ik ben geboren in een bezet land. Heb de hongersnood overleeft en nu volg ik het nieuws over de opstand in het kamp Gaza.
    Het is duidelijk dat de censuur in mijn land wijd verbreid is.
    Je kunt informatie krijgen als je zoekt , Aljazeera is ongeveer de enige plek war je kunt zien hoe de Palestijnen lijden onder de gezel van Nedanjahu en de zijnen.
    Wij onderhouden de bommenwerpers van Israel, een schande wat mij betreft.

Geef een reactie

Vox Magazine

Het onafhankelijke magazine van de Radboud Universiteit

lees de laatste Vox online!

Vox Update

Een directe, dagelijkse of wekelijkse update met onze artikelen in je mailbox!

Wekelijks
Nederlands
Verzonden!