Een zware keuze, noemt jihadonderzoeker Montasser AlDe’emeh zijn stap om de Radboud Universiteit te verlaten. ‘Ik ben Nijmegen enorm dankbaar.’

Jihadonderzoeker Montasser AlDe’emeh heeft ‘nogal een turbulente periode achter de rug’, zo zegt hij zelf. Je zou dat gerust een understatement kunnen noemen. In januari 2016 werd hij ‘in het cachot gegooid’, en in het daaropvolgende proces zowel in de eerste aanleg als in hoger beroep veroordeeld voor valsheid in geschrifte. Onterecht, zegt hij zelf, want hij werkte als informant en infiltrant voor de Staatsveiligheid (de Belgische geheime dienst). Tussendoor stopte hij ook nog met zijn deradicaliseringscentrum in Brussel vanwege doodsbedreigingen.

Al die tijd was de Palestijnse Belg buitenpromovendus aan de Radboud Universiteit. Hij werd in Nijmegen begeleid door hoogleraar Karin van Nieuwkerk en de inmiddels naar Utrecht vertrokken Joas Wagemakers. Deze week maakte hij bekend om de verbintenis met Nijmegen te beëindigen en zijn onderzoek in Leuven voort te zetten.

Schone lei

Zijn veroordeling speelt een belangrijke keuze in die beslissing, vertelt AlDe’emeh telefonisch. ‘Ik wil met een schone lei beginnen. Tegen mijn begeleiders heb ik in het verleden verzwegen dat ik als infiltrant werkte voor Staatsveiligheid. Zij hebben dat via de media moeten vernemen.’

‘Mijn veroordeling straalde af op de Radboud Universiteit’

AlDe’emeh heeft volgens de Belgische rechtbank een vals document geschreven voor de potentiële Syriëganger Jawad O., waarin hij verklaard zou hebben dat O. bij hem een deradicaliseringcursus gevolgd heeft. Volgens AlDe’emeh schreef hij de gedicteerde kladversie van dat attest met medeweten van Staatsveiligheid, maar werd zijn handtekening op het document vervalst. Tijdens het proces gaf een van de medebeklaagden toe dat hij AlDe’Emeh’s handtekening vervalste. ‘Ik deed het omdat ik als infiltrant in radicale milieus mijn land wilde beschermen.’

‘Mijn veroordeling straalde af op de Radboud Universiteit’, zegt hij. ‘Dat vind ik erg. Gelukkig ben ik ook positief in het nieuws geweest. De interviews in Vox en de Volkskrant waren fantastisch. Hopelijk kan de universiteit daar wel fier op zijn.’

AlDe’emeh vertelde zijn begeleiders Van Nieuwkerk en Wagemakers ‘met tranen in de ogen’ dat hij vertrekt. Hij zegt altijd steun van hen gevoeld te hebben tijdens het proces tegen zijn persoon. ‘Ik verlaat de Radboud Universiteit niet met een negatief gevoel. Ik ben juist heel dankbaar.’ Het woord dankbaarheid valt tijdens het gesprek nog verschillende keren.

Afronden

Heel vaak was AlDe’emeh echter niet te vinden in Nijmegen. Zijn onderzoek doet hij naast zijn werk als anti-radicaliseringsexpert op Brusselse scholen en hij schrijft voor het Belgische Knack. Aan de KU Leuven zal hij wederom als buitenpromovendus aan de slag gaan. Hij verwacht nog een jaar nodig te hebben om zijn proefschrift af te ronden.

Karin van Nieuwkerk mailt als reactie op het vertrek van haar buitenpromovendus dat dit in goed overleg en naar ieders tevredenheid is gebeurd. ‘Het is voor Montasser uiteraard prettig om de begeleiding van zijn onderzoek dichter bij huis te kunnen krijgen.’