Afgelopen november mocht Nederland weer naar de stembus voor de Tweede Kamerverkiezingen. Zo ook politiek commentator en universitair docent Peter van der Heiden. Wat valt hem op? In deze serie becommentarieert hij het politieke nieuws.

Dat we afstevenen op een extraparlementair kabinet, dat weten we nu wel zeker – als het er al komt natuurlijk, want het lijkt erop dat de onderhandelaars eigenlijk alleen uit de vorm van het kabinet zijn. Wat dat kabinet moet gaan doen weet niemand nog. Ja, rechts beleid – maar daar verstaan de verschillende partijen toch nog wel wat anders onder. Vier hele maanden hebben ze nodig gehad om tot de conclusie te komen die al op 23 november evident was, namelijk dat deze vier partijen tot elkaar veroordeeld zijn.

Er valt best iets te zeggen voor een kabinet op hoofdlijnen, al kan dat ook prima in een ‘gewoon’ kabinet. Gewoon wat minder afspraken maken en zowel kabinet als Kamer ruimte bieden om een eigen mening te hebben, hoe moeilijk kan het zijn? De gekozen vorm geeft aan dat niemand echt zijn vingers aan de komende periode wil branden. We doen het wel en we doen het niet. Een beetje zwanger, zeg maar – de lafste vorm van politieke verantwoordelijkheid.

‘Wie staat er te springen om de marionet van Wilders te worden?’

Maar die premier, wie moet dat in godsnaam worden? Wie staat er te springen om de marionet van Wilders te worden? Want dat Wilders vanuit de Kamer de touwtjes in handen heeft is wel duidelijk. Alles heeft hij moeten inleveren, zijn kernprogramma, zijn premiersambities – denk maar niet dat hij het kabinet, zijn kabinet, de vrije teugel geeft.

En dus zoeken we óf iemand die Wilders aankan (ik noem een Johan Remkes en zou ook verder niemand weten), óf iemand die zo flexibel (of masochistisch) is dat hij met de tirades van de PVV-leider om kan gaan. Ik gok op het laatste – en dan krijgen we gegarandeerd een premier van op zijn best de tweede garnituur.