De oertaal waar het merendeel van de Europese talen van afstamt, heeft haar wortels niet in de Oekraïne, maar in Turkije. In zekere zin spreken alle Europeanen dus eigenlijk Turks.

Een internationale groep taalkundigen – waaronder Michael Dunn van het Nijmeegse Max Planck Instituut – publiceert erover in Science. De wetenschappers gaan in tegen de gangbare opvatting dat het Indo-Europees Oekraïense wortels heeft en daar zesduizend jaar geleden werd gesproken. Dunn en zijn collega’s analyseerden enorme verzamelingen woorden uit de nakomelingen van de oertaal en combineerden die met verspreidingsgegevens van de sprekers van die talen en met biologische, archeologische en historische data. Gangbare opvatting ‘Voorheen kregen data die in de richting van de gangbare opvatting wezen standaard voorrang. Wij hebben nu een nieuw statistisch programma ontwikkeld waarbij alle beschikbare data gelijkwaardig worden behandeld’, zegt Dunn. De resultaten wezen uit dat de oertaal ouder is dan gedacht: het Indo-Europees werd 8 tot 9,5 duizend jaar geleden in Anatolië gesproken. Vandaar is de taal met de net ontdekte landbouw over Europa en India verspreid. Langzaam is de taal geëvolueerd in talen als het Nederlands, Engels en Frans, maar ook Russisch en Hindi. Hebben we dus meer gemeen met de Turken dan we dachten? ‘Die vraag kun je eigenlijk niet beantwoorden. Natuurlijk, iedereen is op de een of andere manier familie van de ander. Maar de moderne inwoners van Anatolië hebben net zo weinig met elkaar gemeen als de Nederlanders met de jagers die achtduizend jaar geleden hier leefden.’ Overigens spreken Turken vandaag de dag geen Indo-Europees meer. Het Turks behoort tot een andere taalfamilie./ Martine Zuidweg