Nijmeegse plantenecologen gaan hun populatiemodellen gebruiken om te voorspellen hoe het bedreigde vogelsoorten zal vergaan. Het lijkt een ‘wat curieuze combinatie’ geven de ecologen toe, maar met wat aanpassingen werkt het model prima.

‘Hoewel vogels natuurlijk hun eigen levensgeschiedenis hebben zijn de drijvende processen die gelden voor planten – overleving, groei, reproductie – net zo goed op vogels van toepassing,’  zegt Eelke Jongejans. Hij ontwikkelde een demografisch model voor meerdere plantensoorten waarin zichtbaar wordt dat planten slecht kunnen omgaan met extreme weersomstandigheden en kwetsbaar zijn voor klimaatsveranderingen.  ‘Voor vogels zal hetzelfde gelden, kijk naar de ijsvogels die het in strenge winters moeilijk hebben.’
Jongejans gaat zijn model aanpassen zodat het geschikt is om voorspellingen over vogels te doen. ‘Dat vogels migreren, maakt natuurlijk wel dat we naar het weer in grotere gebieden moeten kijken.’

Meerwaarde
De Vogelbescherming financiert 60 procent van het project om dit plantenmodel toepasbaar te maken op bedreigde vogelsoorten. NWO heeft een Meerwaardesubsidie toegekend. Jongejans: ‘De NWO moest even aan het idee wennen, maar is geheel overtuigd geraakt dat plantenecologen vogelbeschermers goed kunnen helpen.’

Meer gevogel
De plantenecologen zijn na dit project nog niet klaar met de vogels. Voor het Faunafonds maken ze een model dat kan voorspellen hoe maatregelen tegen de overlast van kolganzen uitpakken. Nederland is als overwinterland heel belangrijk voor de soort. Maar de grote aantallen ganzen zorgen voor landbouwschade. Beheer is dus nodig, zonder dat daarbij de populatie in gevaar wordt gebracht.

Knoppen draaien
‘Het model laat zien wat er gebeurt als je aan welke knoppen draait –  bijvoorbeeld door terreinbeheer, verjaging en afschot aan te passen.’ Het is belangrijk om daar meer over te weten te komen. ‘De werkelijkheid is te complex voor eenvoudige oplossingen.’
Een aio zal verder werken aan ruimtelijke modellen die voorspellen wat de klimaatveranderingen betekenen voor zowel vogels als planten. / Tekst Iris Roggema, Foto Walter Siegmund (Creative commons licentie)