De onderwijsklussen die ik op de lat had staan zijn niet alleen geabsolveerd maar hebben zelfs mijn gemoed weer wat opgeklaard. De studenten van ‘wetenschap en de waan van de dag’, de interdisciplinaire honours-cursus die ik samen met mijn collega Luca Consoli geef, bleken afgelopen dinsdag in staat om niet alleen hardop maar ook nog coherent na te denken.

Sterker nog: de 23 dames en de 2 heren konden prima verwoorden waar de pijnpunten zitten als het gaat om de confrontatie van dat hoogdravende ideaal van de interdisciplinair, onbaatzuchtig, kritisch en transparant naar waarheid strevende universiteit en de opgeruwde dagelijkse denkvloer.

Neem de volgende observatie naar aanleiding van de voor dit gemotiveerde cohort verplichte Buytendijklezing over ‘idee en werkelijk van de universiteit’ van afgelopen 31 januari van rechtsfilosoof Thomas Mertens. Deze ziet de universiteit als een onschuldig kind, dat weerloos heen en weer wordt geslingerd tussen een immer bezuinigende en altijd onbegrijpende overheid en de koude onzichtbare hand van de markt. Och arme. De tegenwerping: niks onschuld, doordat ze telkens weer nieuwe technologie ontwikkelt, is de universiteit  juist zelf verantwoordelijk voor de maatschappelijke veranderingen die ze aanklaagt.

Ook mijn gastcollege aan de Hogeschool Arnhem Nijmegen over Olympische Spelen en duurzaamheid heeft me niet weer de septische put in kunnen krijgen. De 25 studenten die in opdracht van het NOC nadenken over een doortimmerd Nederlands bid voor de Olympische Spelen van 2028, bleken zelfs na mijn verhaal over ‘ecosofie’ (ecologische filosofie) in een uur tijd een column te kunnen schrijven. Over multifunctionele stadions, die na afloop van de Spelen dienst kunnen doen als verpleeg- annex buurthuis. Over Spelen die minder gefixeerd zijn op de eeuwige race naar honderdsten van seconden maar meer gericht op de kwaliteit van de onderlinge sportieve strijd der atleten. Over Spelen die deelnemers en bezoekers in bootjes en zweefvliegtuigjes vervoeren – Olympisch vuur dat over water gaat. En als er dan ook nog eentje bij blijkt te zitten die voorzichtig een lijntje uitgooit van Arne Naess’ deep ecology naar Spinoza’s panentheïsme – Deus sive natura, God die samenvalt met de natuur- ben ik de koning te rijk.

Deze praktisch filosofische blijmoedigheid zint me beter dan het zurige antisportevenementenessay van Radboud-geograaf Henk van Houtum in de Groene Amsterdammer van de afgelopen week. ‘Wij hebben het sportevenement, dus we zijn. Het is de hebzucht die dienend is voor de zijnszucht. (…) En ook al duurt de droom altijd maar even, en wordt er in elke competitie met maar één winnaar per definitie veel meer verloren dan gewonnen, dat stopt het verlangen naar het morgenland niet.’

Klopt, het innerlijk vuur is niet te stillen. Juist daarom: haal die Spelen naar Nederland. Maak ze zo duurzaam als maar kan. Gebruik die twee weken onversneden aandacht voor de top om de onderbouw ook in beweging te brengen. Wees een lichtend voorbeeld voor toekomstige generaties. Ecosofeer. Gedraag je niet als halfonschuldige cultuurkritische baby. Neem het morele voortouw. Ik heb zo’n 50 nog niet verzuurden klaar staan.