Dit jaar precies 90 jaar geleden, werd de Radboud Universiteit, toen nog Katholieke Universiteit, in het hart van de stad opgericht. Ze begon klein, maar verspreidde zich al snel over de stad. Die spreiding was noodgedwongen, maar gaf ook voordelen, men zat in prachtige gebouwen, er was veel eensgezindheid en samenwerking binnen de afdelingen, en je was dichtbij cafés en restaurants. Maar er waren ook nadelen. De communicatie tussen de afdelingen was lastig en samenwerking over disciplinaire grenzen heen was door de fysieke afstanden en barrières niet altijd makkelijk. Er was een wereld te winnen, precies aan dat wat juist in katholieke kringen zo belangrijk gevonden wordt: de gemeenschap. Na de oorlog verhuisde de medische faculteit naar landgoed Heijendaal, waarna geleidelijk ook andere faculteiten dit voorbeeld volgden: Campus Heijendaal was geboren. In de jaren ’80, maar vooral in de hoogtijdagen van het vastgoedkapitalisme in de jaren ’90 transformeerde het bos en groen van campus Heijendaal zich geleidelijk tot een woud aan gebouwen. Op een plattegrond of satellietkaart toont de campus zich nog steeds groen, maar op de grond is inmiddels vooral de versteende realiteit dominant. Het is als met de kokende kikker. Het langzaam warmer wordende water doet de kikker pas pijn als het laat is. Het is bijna ironisch dat de grotere campus-universiteit vandaag op kleine schaal misschien wel net zoveel reisafstanden en barrières kent als de kleine verspreide universiteit destijds.

Wat we vandaag hebben is een polycentrische campus met tenminste drie gescheiden clusters, een cluster van sociale wetenschappen aan de Thomas van Aquinostraat, een cluster natuurwetenschappen aan de Heijendaalseweg en een medisch cluster aan de St Annastraat. En in die clusters wordt met liefde en toewijding gewerkt, dat merk je. Maar wat ontbreekt is een centraal hart op de campus en verbindingswegen daarnaar toe. Niet dat dat niet denkbaar of ontwerpbaar is. De Erasmuslaan en een deel van de Heijendaalse weg zou een groene autoluwe centrale boulevard zoals op de TU in Delft kunnen worden. Of er zouden loop- en fietsverbindingen gemaakt kunnen worden naar een nieuw te maken centrale plek op de campus. Maar je zou ook het prachtige, nu nog verborgen maar centraal gelegen landgoedhuis Oud Heijendaal op de René Descartesdreef kunnen herinrichten voor dat doel (zie foto). Misschien dat de snel volwassen geworden universiteit als onderdeel van de festiviteiten dit jaar een denktankje zou kunnen openen dat zich bezig gaat houden met het ontwerpen van dat waar zoveel jaren terug en nu weer een tekort aan is, campuscohesie. Een innovatief hart zou een mooie, nieuwe levensfase voor de krasse 90-jarige dame kunnen inleiden. Het is haar van harte gegund.

Lees alle columns van