Moeder
Vandaag krijg ik een moeder. Ik en nog vijfhonderd verweesde broertjes en zusjes. Net op tijd, nu na vierentwintig jaar die oude navelstreng bijna was versleten, krijg ik een nieuwe aangenaaid. Een fagot heft aan. Een trombone, een hobo. Van links en rechts sijpelt traag een stroom van zwarte jurken toga’s het podium op. Vijftig strenge toga’s kijken strak de zaal in. We worden gematriculeerd. ‘Dat komt van matercula,’ legt een medeclassicus me ten overvloede uit. ‘Je weet wel, als in “moedertje.” Vanaf dit moment zijn we in de boezem van de alma mater opgenomen.’
Het is een beetje een klef symbool, die matriculatie. Maar het biedt ook wel troost. Ik ben in mijn eentje naar de Verenigde Staten gekomen, heb familie, vrienden en mijn land achtergelaten. Ik ben een immigrant. Ik ben ontworteld. Dan is het fijn om te voelen dat de universiteit een moeder is die je verwelkomt.
Na de ceremonie loop ik Yale’s centrale bibliotheek in. Zowel qua vorm als qua omvang doet die nog het meest denken aan een middeleeuwse kathedraal. Aan het eind van het middenschip kijkt een metershoge afbeelding van de alma mater me met open armen aan. Zij is de Madonna, ik ben het kind. Tussen haar benen gaat de deur naar de stacks open. Ik moet onder haar door lopen om tussen de boeken opnieuw geboren te worden.
Een dag later komt het besef. Het woord ‘matriculatie’ heeft met een mater niks te maken. Het komt van matrix, de lijst waarop de nieuwe studenten worden bijgeschreven. Weg symbool, weg wortels, weg vaste grond onder mijn voeten. Opeens ben ik weer gewoon helemaal alleen in een ver, vreemd land voorbij de grote zee.
Gelukkig is mijn echte moeder dan maar één Skypetelefoontje bij me vandaan.
