Hoe de gezondheidszorg er in de toekomst uit zal zien? Tijdens TEDxNijmegen werden vandaag alvast wat balletjes opgeworpen: robots in de ouderenzorg, moleculaire diagnostisering en een grote rol voor sociale media.

Het TEDx-concept is bekend: inspirerende sprekers krijgen om de beurt een kwartiertje de tijd om te vertellen over hun vernieuwende ideeën. Vandaag, tijdens de eerste TEDx-conferentie in Nijmegen, was het thema ‘accelerate from age 0 to 110’: over het leven dat steeds sneller gaat en dat steeds langer duurt en over hoe dat de gezondheidszorg verandert. De Nijmeegse schouwburg zat vol. Social media De dokter als die man die je op afspraak een paar minuten van zijn tijd geeft? Verouderd, vond een aantal sprekers. Dat moet anders, bepleitte bijvoorbeeld Wendy Sue Swanson, een Amerikaanse kinderarts. Zij vindt dat artsen meer online moeten zijn: om kennis te delen en om interactief contact te hebben met patiënten, die zo beter geïnformeerd beslissingen kunnen nemen over hun behandeling. Dave deBronckart, oftewel e-Patient Dave, maakte een soortgelijk punt. Toen hij te horen kreeg dat hij een zeldzame vorm van kanker had, zocht hij online naar medepatiënten. Via hen vond hij een behandeling die zijn eigen artsen niet kenden. Het redde zijn leven. Sindsdien maakt hij zich hard voor een nieuwe visie op gezondheidszorg: hij vindt dat patiënten hun eigen medische data moeten kunnen inzien en dat ze zich actief moeten mengen in hun eigen behandeling. Moleculaire diagnostiek De grote publiekstrekker van TEDxNijmegen was ongetwijfeld het vijftienjarige wonderkind Jack Andraka. Hij verloor een oom aan ongediagnosticeerde alvleesklierkanker. Die vorm van kanker wordt in 98 procent van de gevallen niet ontdekt. Jack – die tot dat moment niet eens wist wat een alvleesklier was – ontwikkelde onlangs een nieuwe methode om alvleesklierkanker te diagnosticeren, die veel sneller, betrouwbaarder en goedkoper is dat de bestaande methoden. Zijn boodschap: de medische wereld (en dus de mensheid) staat voor een gigantisch probleem; de geneeskunde is niet in staat om muterende ziektes ‘bij te houden’. De oplossing: inzoomen op ziektes tot op moleculair niveau. Robots Echte old school science fiction waren de drie aaibare robots – NAO heten ze – van het Parijse Aldebaran Robotics. Er waren er drie en ze deden een dansje. Maar ze kunnen veel meer, vertelde hun ontwikkelaar. We moeten ze introduceren in de ouderenzorg. Hij rekent voor: mensen leven langer en hebben dus langer zorg nodig. De kosten voor professionele zorg zijn steeds moeilijker op te brengen en mensen hebben steeds minder kinderen die een deel voor hun rekening kunnen nemen. De oplossing? Een robot! En daar moeten we (aanstaande) ouderen nu alvast aan leren wennen. Ze moeten nu alvast van robots (op vriendelijk kindformaat) leren houden, nog voor ze er afhankelijk van worden. Geest Alvast aangepast op de toekomst bleek de kracht van de menselijke geest. Hoogleraar Klinische Geriatrie Marcel Olde Rikkert bijvoorbeeld, nam zijn 16-jarige zoon en zijn 92-jarige vader mee het podium op om zijn punt te maken: you don’t stop playing when you grow old, you grow old when you stop playing. En Lowie van Gorp, die zijn dochter Guusje verloor aan kanker. Meer dan zestig artsen en verpleegsters stonden aan haar bed. Guusje en haar familie werden geleefd. Maar Guusje hield zich vast aan de uurtjes op school, haar tekeningen en de konijnen op de kinderboerderij. De dingen die haar het gevoel gaven dat haar leven nog steeds van haar was. En toch moesten die geregeld worden verzet voor ziekenhuisafspraken. Na Guusjes dood zette Van Gorp zijn verdriet om in strijdlust. Zijn boodschap aan de medici in het publiek: geef je patiënten het gevoel dat hun leven nog van hen is, door ze keuzes te bieden. / Lydia van Aert, Bregje Cobussen