Donderdag is er in de Tweede Kamer een hoorzitting over ritueel slachten. Een voorbeeld van een actuele kwestie waarin religie een rol speelt en waarin de overheid haar positie moet kiezen. Deze en andere kwesties over de relatie tussen kerk en staat, waren de aanleiding voor de bundel Overheid, recht en religie, geschreven door juristen van de Radboud Universiteit. Donderdag debatteren de auteurs over het thema tijdens een symposium op de universiteit.

Hoorzitting
Moeten de Nijmeegse deskundigen donderdag dan niet naar de Kamer? Hansko Broeksteeg, staatsrechtgeleerde en een van de auteurs: ‘De hoorzitting gaat vooral over dierenwelzijn. Eerder al sprak de Raad van State uit dat een verbod op ritueel slachten de kern van het grondrecht van godsdienst van joden en moslims raakt. Overigens is er in september een hoorzitting over kerk en staat. Misschien dat de bundel dan aanleiding is voor het uitnodigen van enkele Nijmeegse deskundigen.’
Broeksteeg beaamt dat actuele thema’s aanleiding waren voor deze bundel. ‘Zoals de uitspraak van de Hoge Raad dat de staat maatregelen moet nemen tegen de SGP (die geen vrouwen toelaat tot verschillende ambten); dat sommige advocaten in de rechtbank op religieuze gronden niet willen opstaan; het schrappen van godslastering uit het wetboek van strafrecht; het ritueel slachten en noem maar op’.

Advies
Hansco Broeksteeg: ‘Het boek geeft niet een concreet handvat voor handelen, maar wel adviezen. Zo maakt professor Piet-Hein van Kempen duidelijk waarom hij vindt dat godslastering uit het wetboek van strafrecht moet worden geschrapt. Ikzelf maak bezwaar tegen het intrekken van de subsidie voor welzijnsorganisaties op religieuze grondslag, zoals de gemeente Amsterdam onlangs deed.’

Frans model
Broeksteeg: ‘Juristen als Cliteur- die overigens niet meeschreef aan de bundel – zijn voorstander van het Franse model: een strikte scheiding tussen kerk en staat. Religie is privé, de staat mag daar op geen enkele wijze invloed op uitoefenen, en andersom.  In het Franse model zouden we veel strikter dan nu het geval is, mensen met hoofddoeken, keppeltjes of kruisjes moeten weren uit publieke functies. Of kunnen organisaties op religieuze grondslag geen subsidie ontvangen. Dat gaat voor ons land te ver. Het past niet in de Nederlandse verhoudingen tussen kerk en staat  zoals we die in de afgelopen eeuwen hebben opgebouwd.’ / Bets Berntsen