Vader en zoon doen samen onderzoek
Samen met je pa werken aan een onderzoek. Rik Op den Camp promoveerde in Wageningen op vlinderbloemigen, planten die stikstof vastleggen in de bodem door samenwerking met bacteriën. En daar weet zijn vader, de Nijmeegse microbioloog Huub Op den Camp weer alles van. Deze week kwam hun eerste gezamenlijke paper online. ‘Thuis lazen we Bionieuws. En ja, we gingen vaak de natuur in. Maar dat we nou een echt biologengezin waren? Ik herinner me wel dat ik meeging naar het lab als mijn vader weekenddienst had. Dan mocht ik helpen met de bacteriecultures’, zegt Rik Op den Camp. Zijn vader, microbioloog Huub Op den Camp, werkt al jaren bij de Radboud universiteit. Perfecte samenwerking Rik ging biologie studeren in Wageningen en promoveerde daar op vlinderbloemigen, de plantenfamilie waar ook voedselgewassen als erwten en bonen bijhoren. In zestig miljoen jaar evolutie zijn ze een samenwerking aangegaan met bepaalde bacteriën. Vlinderbloemigen bieden een veilige plek in wortelknolletjes, de bacteriën op hun beurt halen stikstofgas uit de lucht en maken daar ammonium van. De plant gebruikt het ammonium vervolgens als meststof. Behalve huisvesting biedt de plant ook nog voedingsstoffen aan de bacterie. Elke soort in de familie leeft samen met een optimale bacterie. Kortom, een perfecte symbiose. Andere familie ‘Er is nog een kleine plantenfamilie die deze truc ook heeft uitgevonden. Parasponia, tropische bomen. We schatten dat die pas veel later begonnen is, zo’n 5 miljoen jaar geleden. We waren benieuwd hoe gespecialiseerd de plant-bacteriesymbiose in dit geval was,’ vertelt doctor Op den Camp junior. ‘Vanwege de specialisatie van mijn vader was het niet moeilijk om een link te leggen tussen zijn werk en het mijne.’ Doctor Op den Camp senior vult aan: ‘Rik heeft in Wageningen een aantal bacteriesoorten geïsoleerd die met Parasponia leven en van elke soort heel veel kleine stukjes DNA-volgorde laten bepalen. Hier in Nijmegen konden we de complete DNA-volgorde, het genoom samenstellen uit die stukjes en de genen identificeren die van belang zijn bij de vorming van de wortelknolletjes.’ Familiewerk Hoe is dat nou om samen in de familie onderzoek te doen? Huub is apetrots op zijn zoon. ‘Er komt binnenkort nóg een paper van ons samen, wist je dat al?’ En Rik? ‘Ik denk dat ik makkelijker dingen van mijn vader aanneem dat van een ander. Ik ken zijn goede reputatie. En je hebt door je familierelatie ook meer tijd samen waarin je het over het onderzoek kunt hebben, dat geeft zeker verdieping aan het onderzoek. Andere familieleden vonden het op een gegeven moment trouwens wel genoeg. ‘Nu weer eens over iets anders praten’, aldus mijn moeder.’ / Iris Roggema, foto Rik Op den Camp