Welters’ weemoedige wereld: Tijdsbeleving

10 apr 2012

Volgens de psycholoog Douwe Draaisma gaat het leven sneller als je ouder wordt. ‘Kinderen maken lange dagen in hun lange straten.’ Maar als je als volwassene terugkomt in de straat van je kindertijd, lijkt alles opeens verdomd klein. Dat niet alleen omdat je twee keer zo lang bent. We beoordelen onze omgeving met een subjectieve rekenliniaal: hoe verder naar rechts, hoe hoger het getal, hoe dichter de streepjes op elkaar staan.

We weten diep van binnen best dat we ten prooi vallen aan deze optische tijdsillusie, die het gevolg is van onze eigen subjectieve perceptie als maatstaf aller dingen. Maar we zijn er rotsvast van overtuigd dat studenten steeds jonger worden en dat de zalige tijd van lood van onze eigen studententijd nu als een razende Roeland aan ons voorbijflitst.

Tot een bepaalde leeftijd ontdek je vooral de dingen des levens. En wie iets nagelnieuws ontdekt, ziet een minuut uitdijen tot een veelvoud ervan. Wie ophoudt met dingen te ontdekken en begint met settelen, gaat vooral repeteren. ‘Die ewige Sanduhr des Daseins wird immer wieder umgedreht – und du mit ihr, Stäubchen vom Staube!‘, zoals het in het vierde boek van Nietzsches Die fröhliche Wissenschaft staat.

Om sleur te weerstaan, moet je er voor zorgen dat je geregeld toch nog wat nieuws ontdekt. Maar hoe doe je dat als je alles zo’n beetje gezien denkt te hebben en je voortdurend bewust bent van het cyclische karakter der dingen?

Afgelopen zaterdag fietste ik met mijn lief en met de wind in de rug naar mijn oude moedertje in Kerkrade. Dat heb ik al veel vaker gedaan. Maar nu kozen we voor een iets andere route: via de Selfkant, een Duits inhammetje met weidse vergezichten in Midden-Limburg. En via mooie, onverharde paden over de Brunsummer Heide. Daar was ik voor het laatst op mijn dertiende, op een klassenuitje met wiskundejuf mevrouw Wilms en haar bebaarde veldbioloog. En het wonder geschiedde: de tijd dijde weer uit. Ik herbeleefde niet alleen het stukje hei dat we toen scanden op padden en hazelwormen, maar zag dat het gebied veel groter en rijker was dan ik toen bevroedde.

Op eerste Paasdag bezochten we met mijn moeder het klooster Rolduc, dat achter de voorgevel ook al verrassend veel groter bleek dan ik ooit dacht. En gisteren fietsten we, weer met de wind in de rug, in één ruk terug naar Nijmegen, de laatste 40 kilometer door een tot dusver onbekend en doodstil Maasheggenlandschap. Het gebaande pad verlaten kan er dus voor zorgen dat de spaarzame tijd die je is gegeven minder snel vervlakt.

Ondertussen zit ik zoals gebruikelijk weer middenin de Blackboard en Osiris-perikelen. Ik trek er me niks van aan. Ik zie wel wie er volgende week op mijn cursus sportfilosofie verschijnt. Ik besteed mijn levenstijd liever dwalend in de vertakte breedte en zoek onder het flinterdunne gedigitaliseerde organisatieplaveisel naar het onvoorspelbare moeras, om de grote schrijver A.F.Th. van der Heijden te parafraseren.

Geef een reactie

Vox Magazine

Het onafhankelijke magazine van de Radboud Universiteit

lees de laatste Vox online!

Vox Update

Een directe, dagelijkse of wekelijkse update met onze artikelen in je mailbox!

Wekelijks
Nederlands
Verzonden!