Zeegrassen zijn de enige hogere plantensoort, dat wil zeggen: met wortels en takken, die in de zee groeien. Hoe het zeegras overleeft in zee, is lang een raadsel geweest. Onderzoekers ontdekten de overlevingsstrategie van de plant:  zeegrassen hebben een ondergrondse samenwerking met schelpdiertjes en bacteriën. De resultaten staan vandaag in Science. De auteurs van het Science-artikel komen van de Radboud Universiteit, de Rijksuniversiteit Groningen en het Koninklijk Nederlands Instituut voor Zeeonderzoek. Ze deden hun eerste ideeën op in de Banc d’Arguin, een groot waddengebied in Mauritanië. Milieukundige Laura Govers van de Radboud Universiteit, tweede auteur van het Science-artikel, was betrokken bij de eerste experimenten in het Nijmeegse waterlab. Het eerste experiment mislukte omdat het zeegras en de schelpen uit Mauritanië het Nederlandse lab niet overleefden. Govers: “Vervolgens hebben we met materiaal uit Frankrijk, dat wel bleef leven, een nieuw experiment opgezet. Later ben ik ook mee naar Mauritanië geweest om het systeem in situ (daar waar het optreedt, red.) te bekijken.” Eureka Het ‘Eureka moment’ kwam toen bleek dat de experimentele data uitzonderlijk mooi de hypotheses bevestigden. Maar ook toen de data van ander onderzoek prachtig bleken aan te sluiten bij de Nijmeegs/Groningse resultaten. Kieuwen Zeegrassen zijn belangrijk voor vissen, dolfijnen en schildpadden. Ze verminderen de stroming en golfslag in de zee waardoor zwevend slib naar de bodem zakt en het water helderder wordt.  Maar op de zeebodem vormt het giftige sulfide een bedreiging voor de plant. Het was tot nu toe onduidelijk hoe zeegrassen dat gif overleven. In hun publicatie beschrijven de onderzoekers dat tussen de wortels van zeegrassen grote hoeveelheden kleine schelpdieren voorkomen die in hun kieuwen speciale bacteriën kweken. Deze bacteriën gebruiken het sulfide om te groeien. In een experiment tonen de onderzoekers dat de schelpdiertjes en hun bacteriën vrijwel alle sulfide in zeegrasvelden ‘opeten’ en dat de zeegrassen daardoor veel beter groeien. De bevinding is belangrijk omdat op veel plaatsen in de wereld  – vaak tevergeefs – wordt geprobeerd om verdwenen zeegrasvelden te herstellen. / Martine Zuidweg