OPINIE - Het livestreamen van democratische vergaderingen heeft alleen maar voordelen, schrijft Radboud-ombudsfunctionaris Job van Luyken. Voor wie serieus werk maakt van medezeggenschap is een videoverbinding 'niet alleen wenselijk, maar eigenlijk onvermijdelijk'.

Een livestream van de Gezamenlijke Vergaderingen zou een zeer welkome en logische stap zijn voor de Radboud Universiteit. Als de UGV en cvb de democratische participatie serieus nemen, moeten zij ook serieus investeren in zichtbaarheid, toegankelijkheid en transparantie. Een livestream draagt daar direct aan bij. Studenten en medewerkers kunnen laagdrempelig meekijken, zich oriënteren op standpunten en processen, en op een later moment beslissen of zij actiever willen deelnemen. Dat sluit ook aan bij hoe informatie tegenwoordig wordt geconsumeerd: digitaal, visueel en op een zelfgekozen moment.

Gemeenteraden, Provinciale Staten en de Tweede Kamer vergaderen al jaren met camera’s, zonder dat dit het democratisch proces fundamenteel heeft aangetast. Ook binnen de academische wereld laat de Rijksuniversiteit Groningen zien dat livestreaming werkt en daadwerkelijk meer kijkers trekt dan fysieke aanwezigheid ooit deed. Het argument dat universiteitsmedezeggenschap hierin ‘anders’ zou zijn, is dan ook moeilijk vol te houden.

Privacy

Privacy-argumenten snijden daarbij weinig hout. De Gezamenlijke Vergadering is een openbaar overlegorgaan; wie daarin spreekt, doet dat in een publieke functie en namens een gekozen of benoemde achterban. Er worden geen vertrouwelijke persoonlijke dossiers besproken. Bovendien bestaan er ruime mogelijkheden om privacy te waarborgen: door duidelijke huisregels, door de camera te richten op sprekers en niet op publiek, door eventueel in te loggen met een Radboud-account en door gevoelige punten, zoals nu al gebeurt, in besloten sessies te behandelen. Privacy is hier dus geen principieel bezwaar, maar een praktisch aandachtspunt dat goed te organiseren is.

Openbaarheid vraagt nu eenmaal om zorgvuldigheid, en dat geldt evengoed zonder camera’s.

Ook de zorg dat deelnemers zich minder vrij zouden voelen om te spreken is begrijpelijk, maar niet doorslaggevend. Openbaarheid vraagt nu eenmaal om zorgvuldigheid, en dat geldt evengoed zonder camera’s. Dat mensen zich bewuster zijn van hun woorden, hoeft geen verarming te zijn; het kan juist bijdragen aan heldere argumentatie en beter navolgbare besluitvorming. Democratie mag zichtbaar zijn, ook als dat betekent dat spontane terzijdes plaatsmaken voor inhoudelijke helderheid.

Politieke profilering

De vrees dat de vergadering een ‘filmstudio’ wordt voor politieke profilering zie ik ook niet als reden om transparantie te beperken. Campagne voeren hoort bij democratische vertegenwoordiging, en meningsverschillen ontstaan niet door camera’s, maar door inhoudelijk verschillende opvattingen. Die mogen gezien en gehoord worden. Wie dat ongemakkelijk vindt, pleit feitelijk voor minder openheid en dat staat haaks op het doel om meer betrokkenheid te creëren.

Kortom: een livestream is geen luxe, maar een passend instrument voor een moderne, democratische universiteit. Als de Radboud Universiteit, inclusief de medezeggenschap, serieus werk wil maken van participatie, transparantie en legitimiteit van de medezeggenschap, dan is het toestaan van een livestream niet alleen wenselijk, maar eigenlijk onvermijdelijk.

Job van Luyken is ombudsfunctionaris voor medewerkers op de Radboud Universiteit. Daarnaast heeft hij ruime ervaring met medezeggenschap.