Het actualiteitencollege van Soeterbeeck vandaag was een zoektocht naar de oorsprong van Nelson Mandela’s heldenstatus en zijn nalatenschap voor de wereld. Hoe was hij als mens en wat maakte hem tot een onvergetelijk karakter?

Huiscolumnist van Soeterbeeck Leon Wecke bijt het spits af met een scherpe historische bespiegeling die van Prins Bernhard zijn jacht op Zuid-Afrikaanse beesten via de anti-apartheidsresolutie van de VN leidt naar Nederlandse protesten tegen apartheid. De Zuid-Afrikaanse verzoening is niet alleen aan Mandela te danken, vindt Wecke, maar ‘zonder hem was de kans op een bloedige omwenteling groot geweest’. Middelpunt van het universum Dion Forster, die als theoloog verbonden is aan Universiteit Stellenbosch, had tot twee keer toe het genoegen Mandela te ontmoeten. In 1995 trof hij hem in Grahamtown waar Mandela een eredoctoraat kreeg. ‘Duizenden opgewonden Zuid-Afrikanen vulden de straten om een glimp van hem op te vangen.’ Forster schudde hem de hand, sprak kort met hem. ‘Al praatte hij maar drie seconden met je, hij gaf je het gevoel dat je het middelpunt van het universum was.’ In 2007 was Forster bij Mandela thuis te gast om een boodschap op te nemen voor een seminar van de methodistenkerk, waar Forster leiding aan gaf. ‘Hij was een enorm aangename, gastvrije man.’ Wanneer de gespreksleider Forster vraagt naar de effecten van Mandela’s ‘magisch, moreel kompas’ op de Zuid-Afrikaanse maatschappij antwoordt hij: ‘Je kunt je voorstellen hoe moeilijk het is voor mensen die machteloos zijn, die met twee euro per dag moeten overleven. Aan de andere kant is de hoop in de samenleving heel levendig.’ De verkiezingen in 2014 zullen een ‘defining moment’ worden. Volgens Forster zijn veel mensen ongelukkig over de manier waarop huidige president Zuma zijn kabinet leidt. Symbolische gebaren van verzoening Politiek filosoof Marcel Becker is net terug uit Zuid-Afrika. Mandela zette zich volgens hem met volle overtuiging in voor ‘symbolische gebaren van verzoening waardoor zijn politiek handwerk weinig werd benadrukt’. Zo reikte Mandela eens de cup uit toen het Zuid-Afrikaanse rugbyteam wereldkampioen werd. Wat hem ook bijzonder maakt: ‘Mandela was in staat om vast te houden aan een hele hoge morele standaard in een politiek verscheurde wereld. Dat lukt ons in een democratie niet eens altijd. Hem lukte het in een niet-democratisch land.’  / Karlijn Ligtenberg